با اضطراب کودکان در دوران کرونا چه کنیم؟
فشار روانی که کرونا بر کودکان وارد کرده است، بیش از بزرگسالان است؛ چرا که کودکان دچار عدم انطباق هستند درحالی‌که بزرگسالان تغییرات زیادی را در زندگی تجربه کرده‌اند. والدین باید بدانند چگونه با کودکان مضطرب برخورد کنند، چون تغییرات ایجاد شده باعث به وجود آمدن اضطراب شده است؛ بنابراین هرچه‌قدر میزان این تغییرات کمتر شود، اضطراب کودکان نیز کاهش پیدا می‌کند.
کرونا بیش از افراد بزرگسال، به کودکان ضربه زده است بنابراین نیاز است که در این ایام والدین توجه بیشتری به کودکان داشته باشند، در حال حاضر شرایط طوری نیست که بخواهیم به ابعاد دیگر توجه کنیم، اگر در این شرایط والدین زمان کافی به کودکان خود اختصاص ندهند در آینده امکان جبران آن وجود ندارد.
یکی از مشکلاتی که کودکان با آن روبه‌رو هستند اضطراب است، اضطراب زیربنای اختلالاتی مانند افسردگی و وسواس است که در سنین بالاتر خود را نشان می‌دهد و در صورت بی‌توجهی ممکن است امکان جبران این مسئله وجود نداشته باشد.
کودکان خیلی کم در معرض تغییرات قرار گرفته‌اند و همیشه در خانواده، محیط امن و در کنار مادر و پدر بوده‌اند. تغییرات برای کودکان می‌تواند آسیب‌زننده باشد، به همین دلیل است که می‌گوییم در سنین کودکی یعنی زیر ۶ سال بهتر است پرستار کودک، مهدکودک و شرایط خانه تغییر نکند، چون هر تغییر ممکن است از لحاظ روحی به کودک آسیب بزند؛ کرونا به همین دلیل به کودکان آسیب زده است، چون کودکان توانایی پذیرش تغییر را ندارند.
راهکارهایی که اضطراب کودک را کم می‌کند
قبل از کرونا کودکان برای تفریح و سرگرمی به بیرون از خانه، مهدکودک و مهمانی می‌رفتند، اما بعد از کرونا خبری از این موارد نیست و همین امر باعث شده است که فشار روانی زیاد شود؛ برای همین کودک آسیب می‌بیند. با توجه به اینکه کودک توان پذیرش این مسائل را ندارد، این موارد می‌توانند تغییرات بزرگی باشند، بنابراین هر چه والدین تغییرات را برای بچه‌ها هموارتر و غیرملموس‌تر کنند، می‌توانند اضطراب را در کودکان کم کنند.
در گام اول والدین باید سطح اضطراب خود را پایین بیاورند، به‌طوری‌که کودکان اضطراب را در والدین نبینند. توصیه می‌شود تا حد امکان والدین شرایط را به‌گونه‌ای فراهم کنند که کودکان شرایط قبل کرونا را تجربه کنند؛ برای مثال اگر نمی‌توانند به رستوران بروند، خودشان غذا درست کنند و در مکانی خلوت مثل پارک غذا بخورند.
والدین باید شرایط را به شرایط قبل از کرونا نزدیک کنند و زمینه برقراری ارتباط کودک با دوستان را از طریق فضای مجازی فراهم آورند، مثلاً می‌توانند در ساعاتی که خلوت‌تر است کودکان را به دوچرخه‌سواری ببرند و اجازه دهند کودکان آهسته آهسته زندگی قبلی را از سر بگیرند و سطح اضطراب کودکان پایین بیاید.
در برخی از خانواده‌ها یکی از اعضای خانواده به علت کرونا فوت شده است، لازم است به کودکان توضیح داده شود که بعد از واکسیناسیون مرگ‌ومیر کم شده است، ما واکسن زده‌ایم و احتمال آسیب خیلی کمتر شده است و با این توضیحات خیال بچه‌ها را راحت کنند و به آنها دلگرمی دهند و به این مسئله توجه کنند که در این شرایط بچه‌ها نیاز دارند زمان بیشتری را با خانواده بگذرانند.
هر کودک باید در هر دوره سنی یکسری کارها را انجام دهد تا به توانمندی برسد، کودک وقتی وارد ۳ سالگی می‌شود، باید وارد محیط اجتماعی همسالان شود چراکه در این سن بازی کردن بزرگ‌ترها یا خانواده با کودک دیگر بار ارتباطی چندانی ندارد و نمی‌تواند از لحاظ ارتباطی کودک را ارتقا دهد.
همان طور که بیان شد لازم است کودک از سه سالگی وارد جمع همسالان شود، که کرونا باعث شد کودک در آن سنی که لازم است، نتواند ارتباط بگیرد و ارتباط قطع شود؛ کودک در سن ۳۶ ماهگی باید به مهدکودک برود و کرونا این اجازه را به خانواده‌ها نداد! یکی از آسیب‌های کرونا این بود که مانع این امر شده است که کودک به توانمندی برسد و با همسالان خود ارتباط بگیرد.
فشار روانی والدین نباید به کودکان منتقل شود. با توجه به شیوع کرونا اغلب کودکان دچار وسواس و اضطراب شدید شده‌اند چرا که والدین در مورد مسئله رعایت پروتکل‌ها دچار وسواس بودند و این وسواس را به کودکان منتقل کردند، باید توجه کرد اضطراب و وسواس از جمله اختلالات فراگیری است که از والدین به کودکان سرایت می‌کند؛ مسئله اصلی این است که در بچه‌ها وسواس عملی به سرعت به وسواس فکری تبدیل می‌شود و انواع مختلف وسواس به کودکان آسیب می‌رساند.
ما باید علل را شناسایی کنیم تا بتوانیم آسیب کرونا را حل کنیم، در شرایط کرونا مسئولیت والدین بیشتر شده است. والدین باید فشار روانی خودشان را کنترل کنند و حتی اگر در مورد رعایت پروتکل‌ها حساسیت زیادی دارند این مسئله را نباید به کودکان منتقل کنند، رعایت پروتکل‌ها در حد آموزش خوب است اما اگر زیاده‌روی شود می‌تواند به کودک آسیب برساند.
ارتباط در سه سالگی باید تکمیل شود، والدین وظیفه دارند که ارتباط با کودک را جدی بگیرند، همه کودکان در طول روز نیاز به بازی کردن دارند. در دوران کرونا امکان بازی کردن با دوستان، رفتن به پارک و سایر بازی‌ها حذف شده است. والدین باید بین بازی‌های هیجانی و تمرکزی تعادل ایجاد کنند. اغلب والدین در منزل بازی‌های تمرکزی و نشستنی انجام می‌دهند، اما باید بازی‌هایی بکنند که هم سطح هیجان و هم تعادل را در فرزندشان بالا ببرند، توپ بازی، بپر بپر و بازی‌هایی که می‌تواند تخلیه هیجانی داشته باشد، بازی‌های بسیار مفیدی هستند.
والدین می‌بایست بازی‌هایی که در مهدکودک انجام می‌شد مثل خمیربازی و نقاشی کشیدن را در نظر بگیرند و آنها را در خانه با فرزندانشان انجام دهند، همچنین برای بچه‌های بزرگتر نیز کارهایی که در مدرسه انجام می‌شد باید در خانه تکرار شود. همچنین والدین باید زمینه را فراهم کنند تا از طریق شبکه‌های مجازی کودکان با دوستانشان ارتباط بگیرند و زمینه ارتباط با همسالان را فراهم کنند و زمان بیشتری را به دیدن فیلم، صحبت کردن و بازی کردن با کودکان اختصاص دهند.
دیدگاهتان را بنویسید