درمان بیش فعالی در کودکان
اختلال کمبود توجه بیش فعالی (ADHD) اختلالی است که بر رفتار افراد تاثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به ADHD ممکن است بی‌قرار به نظر برسند. همچنین این افراد ممکن است در تمرکز مشکل داشته باشند یا به‌صورت تکانه‌ای عمل کنند. علائم ADHD معمولا در سنین پایین مشاهده می‌شود و ممکن است زمانی که شرایط کودک تغییر می‌کند، مانند زمان شروع مدرسه، بیشتر قابل توجه باشد. بسیاری از موارد در سنین ۳ تا ۷ سالگی تشخیص داده می‌شوند اما در بعضی افراد ممکن است علائم دیرتر بروز پیدا کنند. بعد از اینکه فهمیدیم بیش فعالی چیست، والدین و اطرافیان کودک باید به‌دنبال راه‌هایی برای بهبود آن باشند. در این مقاله روش‌های بهبود و درمان بیش فعالی در کودکان را بررسی می‌کنیم.
روش درمان شناختی رفتاری (CBT)
این رویکرد معمولا در ترکیب با نوروفیدبک یا داروها استفاده می‌شود. درمانگر کودک رفتارهای مشکل‌ساز را شناسایی می‌کند و برای تغییر و بهبود آن‌ها استراتژی‌هایی را تعیین می‌کند. CBT نوعی روان‌درمانی کوتاه‌مدت و هدف‌گرا است که هدف آن تغییر الگوهای منفی تفکر و تغییر احساس بیمار نسبت به خود، توانایی‌ها و آینده‌اش است. این رویکرد برای بسیاری از کودکان مبتلا به ADHD موثر است. درمانگر فرد، یک رفتار مشکل‌ساز را انتخاب می‌کند تا در یک بازه زمانی روی آن کار کند. سپس انگیزه رفتار را درک می‌کند و تلاش می‌کند تا با کمک فرد، افکار و ادراکاتی که باعث آن رفتار می‌شود را تغییر دهد. پس از آن راه‌های عملی برای تغییر رفتار را ایجاد می‌کند.
رفتار درمانی در بیش فعالی
رفتار درمانی یکی از روش‌های رایج برای درمان بیش فعالی در کودکان است که والدین، مربیان یا اطرافیان کودک باید در آن سهیم باشند. این روش درمانی معمولا شامل مدیریت رفتار است که بر اساس سیستم پاداش برای تشویق کودک استفاده می‌کند. تشویق کودک برای تمرکز روی کارهای کوچک به مرور باعث می‌شود که فرد راحت‌تر این کارها را دنبال کند. شما می‌توانید انواع رفتارهایی را تشویق کنید که کودک در انجام آن‌ها مشکل دارد. برای مثال می‌توانید از ارائه پاداش برای نشستن پشت میز و غذا خوردن استفاده کنید. همچنین مربیان و معلمان کودک باید با کمک سیستم رفتار درمانی و پاداش، برنامه‌ریزی و ساختار دادن به فعالیت‌ها را به کودک یاد بدهند. تشویق کودک حتی اگر پیشرفت بسیار کند و کم باشد، به مرور تاثیر زیادی خواهد داشت.
بازی درمانی
برخی از درمانگران ممکن است از بازی درمانی برای درمان کودکان خردسال مبتلا به ADHD استفاده کنند. بازی درمانی راهی را برای کودکان فراهم می‌کند تا تجربیات و احساسات خود را از طریق بازی به اشتراک بگذارند. بازی درمانی از ارتباط کلامی بین کودک و درمانگر برای درمان اختلالات روانی و عاطفی استفاده می‌کند. این روش‌ها ممکن است برای برخی از کودکان اثرگذار باشد و برای برخی دیگر موثر واقع نشود. بنابراین باید روش‌های درمانی مختلف برای کودکان آزمایش شود تا بهترین روش درمانی انتخاب شود.
برنامه‌های آموزشی و تربیتی والدین
اگر کودک شما به ADHD مبتلا است، برنامه‌های آموزشی که مخصوص والدین هستند، می‌تواند به شما کمک کند. این برنامه‌ها روش‌های خاص صحبت کردن با کودک را به شما یاد می‌دهند. همچنین می‌آموزید که برای بهبود توجه و رفتار، با او بازی کنید. این برنامه‌ها معمولا در گروه‌های ۱۰ تا ۱۲ نفره از والدین تنظیم می‌شوند. یک برنامه معمولا شامل ۱۰ تا ۱۶جلسه است که هر جلسه حداکثر ۲ ساعت طول می‌کشد. یادتان باشد که ارائه یک برنامه آموزشی به والدین به این معنی نیست که شما والدین بدی بوده‌اید، بلکه هدف آن آموزش مدیریت رفتار به والدین و مراقبان است. در عین حال اعتماد به توانایی شما برای کمک به فرزندتان و بهبود روابطتان را افزایش می‌دهد.
دارو درمانی در بیش فعالی
باید بدانید که داروها درمان دائمی برای ADHD نیستند و باید به آن‌ها به چشم یک ابزار موقتی نگاه کنید. اما ممکن است به فردی که این اختلال را دارد کمک کند تا بهتر تمرکز کند، کمتر تکانشگر باشد، احساس آرامش بیشتری داشته باشد، مهارت‌های جدید را یاد بگیرد و تمرین کند. بهتر است از دارو در کنار روش‌های دیگر درمانی استفاده کنید تا نتیجه بهتری به دست آورید. کنترل مصرف دارو اهمیت زیادی دارد و باید با کمک روانپزشک متخصص تعیین شود.
یادتان باشد که کودک باید برای معاینات منظم به روانپزشک و روانشناس خبره مراجعه کند تا مطمئن شوید که درمان به طور موثر کار می‌کند. همچنین باید علائم، عوارض جانبی یا مشکلات داروها را بررسی کنید. باید روانپزشک کودک را از هرگونه تغییر و عوارضی آگاه کنید تا در صورت نیاز مصرف دارو متوقف شود، دوز دارو تغییر کند یا به‌طور کلی دارو عوض شود. دوره درمان با توجه به شدت اختلال، میزان نیاز بیمار و نظر پزشک متغیر خواهد بود. همچنین این داروها را فقط پزشک متخصص باید برای کودک تجویز کند.
نوروفیدبک برای درمان بیش فعالی
نوروفیدبک یکی از روش‌های درمانی جدید است که اساس کار آن آموزش دادن به مغز است تا با کمک خودش، خود را درمان کند. این روش درمانی بازخورد عصبی است که با کمک دستگاه‌های پیشرفته انجام می‌شود. در این فرایند درمانی عملکرد مغز به‌صورت لحظه‌ای کنترل می‌شود تا بازخورد مغزی مشاهده و اندازه‌گیری شود. این روش برای درمان کودکان مبتلا به بیش فعالی تاثیر زیادی دارد و با کمک آن مغز به مرور یاد می‌گیرد تا خود را کنترل کند.
سایر درمان‌ها
باید بدانید که شما به‌عنوان والدین کودک تاثیر بسیاری بر روند بهبود و درمان بیش فعالی در کودکان خود دارید. در کنار روش‌های درمانی تخصصی که گفتیم، راهکارهای موثری نیز وجود دارد که باعث کاهش علائم ADHD می‌شوند.
- ورزش: ورزش‌کردن یکی از راه‌های موثر و ساده برای کاهش علائم بیش فعالی است. فعالیت‌های بدنی باعث افزایش سطح دوپامین، سروتونین و نوراپی نفرین در مغز کودک می‌شود که بر تمرکز و توجه بیشتر موثر هستند. فعالیت‌های بدنی مانند ژیمناستیک و هنرهای رزمی که نیاز به دقت زیادی دارند، برای این کودکان مفید هستند.
- خواب: خواب باکیفیت و منظم می‌تواند به‌طور گسترده علائم ADHD را بهبود دهد. بهتر است ساعت خواب منظمی را برای کودک خود در نظر بگیرید و فعالیت بدنی در عصر را محدود کنید.
- رژیم غذایی: برنامه تغذیه مناسب در مدیریت ADHD تفاوت ایجاد می‌کند. در برنامه غذایی کودک انواع پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌های پیچیده و ویتامین‌ها را بگنجانید. وعده‌های غذایی یا میان‌وعده‌های منظم را با فاصله کمتر از سه ساعت برنامه‌ریزی کنید. این کار به ثابت نگه داشتن قند خون کودک شما کمک می‌کند، تحریک‌پذیری را به حداقل می‌رساند و برای تمرکز مفید است.
این مطلب را هم بخوانید: تفاوت اوتیسم با بیش فعالی چیست؟
سخن پایانی
اختلال بیش فعالی یا ADHD یکی از اختلال‌هایی است که در کودکان و بزرگسالان مشاهده می‌شود. باید بدانید که این اختلال درمان قطعی و همیشگی ندارد و روش‌های درمانی همگی در بهبود علائم و عملکرد بیمار موثر هستند، نه درمان کامل آن. در این مطلب روش های درمان بیش فعالی در کودکان را به‌طور مختصر بررسی کردیم. این روش‌ها همگی باید زیر نظر روانپزشک و روانشناس مجرب انجام شود. شما باید آموزش‌های لازم برای رفتار با کودک مبتلا به ADHD را یاد بگیرید تا بتوانید بهترین رفتار را با کودک داشته باشید و روند درمانی اون را پیش ببرید. به نظر شما کدام روش بیشترین تاثیر را در بهبود این کودکان دارد؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید