دلایل دروغ گفتن کودکان و راههای جلوگیری از آن
بسیاری از ما وقتی به دروغگویی فکر میکنیم، احساسات مختلفی را تجربه میکنیم و دروغ برای ما زننده، منفی و ناراحتکننده است. باید بدانید که دروغ گفتن کودکان از آن چیزی که فکر میکنید پیچیدهتر است. دروغگویی کودک دلایل مختلفی دارد و معمولا بخشی از رشد دوران کودکی به شمار میرود. بدیهی است که والدین نمیخواهند دروغگویی کودکان را تشویق کنند، اما یادتان باشد که تنبیهکردن کودکان کار درستی نیست و میتواند نتیجه عکس داشته باشد. در ادامه درباره دلایل دروغگویی کودکان و راههای مقابله با آن صحبت میکنیم.
فهرست مطالب
- 1 کودکان از چه زمانی شروع به دروغگویی می کنند؟
- 2 دلیل دروغ گفتن کودکان چیست؟
- 2.1 کودک فکر میکند که حرفش را باور نمیکنید
- 2.2 کودک از فضای امن محروم است
- 2.3 کودک میترسد که او را دوست نداشته باشید
- 2.4 کودکان آسیبدیده از حقیقت فرار میکنند
- 2.5 بچهها دروغگویی والدین را تماشا کردهاند
- 2.6 کودکان با دروغگویی مشکلات بزرگتر را پنهان میکنند
- 2.7 بچهها بین تخیل و واقعیت زندگی میکنند
- 3 با دروغگویی کودکان چه کنیم؟
- 4 سخن پایانی
کودکان از چه زمانی شروع به دروغگویی می کنند؟
شاید شما از دروغ گفتن کودک سه ساله خود تعجب کنید، اما باید بدانید که کودکان میتوانند دروغگویی را از سنین پایین یاد بگیرند. بچهها در این سن متوجه میشوند که میتوانند حرفهایی بزنند که درست نیست، ولی شما متوجه آن نمیشوید. باید بدانید که دروغ گفتن در کودکان 4 تا 6 ساله بسیار رایج است. در این سنین کودک میتواند حالتهای چهره، لحن صدا و رفتار خود را با آنچه میگوید تطبیق دهد تا دروغ او طبیعیتر به نظر برسد. با بالا رفتن سن کودک، مهارت وی در دروغگویی بیشتر میشود، زیرا در سنین بالاتر، کودک درک مناسبتری نسبت به نحوه تفکر دیگران پیدا میکند.
دلیل دروغ گفتن کودکان چیست؟
اولین قدم برای کنترل و ازبین بردن دروغگویی بچهها این است که دلایل آن را پیدا کنید. بعد از اینکه علت دروغ گفتن کودک خود را متوجه شدید، میتوانید درباره راهحل و استراتژیهای مورد نیاز فکر کنید و از مشاور و روانشناس کودک کمک بگیرید. یادتان باشد که کودک ممکن است به دلایل مختلف و پیچیدهای دروغ بگوید. بنابراین سعی کنید برای درک علت آن صبور و پیگیر باشید.
کودک فکر میکند که حرفش را باور نمیکنید
یادتان باشد که اگر همیشه به فرزندتان شک داشته باشید یا حرفهایش را باور نکنید، کودک شما یاد میگیرد تا به والدین و اطرافیان خود اعتماد نکند. در این صورت اگر کودک بخواهد حقایق مهمی را به شما بگوید، میترسد که حرفهایش را باور نکنید، بنابراین شروع به دروغگویی میکند. اگر کودک یک داستان و یا یک اتفاق معمولی را برایتان تعریف میکند، باید این حس را از شما دریافت کند که به او اعتماد دارید و حرفهایش را باور میکنید.
کودک از فضای امن محروم است
یکی از مهمترین دلایل دروغگویی کودکان این است که بچهها گاهی از واکنشهای والدین میترسند. ممکن است کودک بترسد که نکند کار اشتباهی انجام داده باشد، یا با شما اختلاف نظر داشته باشد و یا بیم داشته باشد که از طرف شما مورد قضاوت قرار بگیرد. به همین دلیل شاید با استفاده از دروغگویی، دغدغه اصلی خود را با شما درمیان نگذارد. واکنشهای شدید والدین، دلخوریها، سرزنشهای پیدرپی و قضاوتکردن گاه و بیگاه کودک، باعث میشود که کودک به دروغگویی روی بیاورد و به دلیل ترسی که برایش ایجاد شده است، حقیقت را از شما پنهان کند.
کودک میترسد که او را دوست نداشته باشید
بعضی از بچهها درباره خودشان، کارها و علایقشان به شما دروغ میگویند، زیرا کودک دوست دارد که مورد محبت شما قرار بگیرد. کودک میخواهد فارغ از هر چیزی خودش را دوست داشته باشید. اگر کودکان محبت و اعتماد واقعی را از والدین و اطرافیان خود دریافت نکنند، ممکن است دست به دروغگویی بزنند. در مقطع زمانی که اعتماد به نفس کودک در حال رشد است، شاید این احساس را پیدا کند که ارزش دوست داشته شدن را ندارد و به همین دلیل وانمود به وجود مسائلی کند که واقعیت ندارند.
شاید این مطلب برایتان جالب باشد: راهکارهای افزایش اعتماد به نفس کودکان
کودکان آسیبدیده از حقیقت فرار میکنند
باید بگوییم اگر کودکی به دلایل مختلفی مانند جدایی والدین، آزار جسمی و جنسی، تنبیه بدنی یا فقدان یکی از اطرافیان مورد علاقهاش آسیب ببیند، ممکن است اقدام به دروغگویی کند. کودکان آسیبدیده ممکن است دست به دروغگویی بزنند، زیرا هنوز آمادگی پذیرش حقیقت را ندارند. بنابراین یکی از مهمترین دلایل دروغگویی کودک این است که میخواهد از حقیقت فرار کند و در افکار و دنیای ساختگی خود زندگی کند. در این مواقع نقش متخصص و روانشناس کودک بسیار اهمیت دارد.
بچهها دروغگویی والدین را تماشا کردهاند
بسیاری از ما در بعضی از مواقع به هر دلیلی ممکن است دروغ بگوییم. کودکان نیز در سالهای اول زندگی خود رفتار والدین را زیرنظر دارند و از مادر و پدر خود الگو میگیرند. به همین دلیل اگر کودک مشاهده کند که شما دروغ میگویید، به مرور زمان ممکن است حس کند که دروغگویی اشکالی ندارد و او هم این کار را انجام دهد. بنابراین گاهی اوقات دروغگویی در کودکان به رفتار والدین برمیگردد و نیاز است که والدین هم رفتار خود را اصلاح کنند.
کودکان با دروغگویی مشکلات بزرگتر را پنهان میکنند
دروغگویی کودکان مکانیزمی است که با کمک آن میخواهند با مشکلات اساسیتر مقابله کنند. بسیاری از کودکان از بیان احساسات و مشکلات خود میترسند. شاید کودک احساس افسردگی دارد، یا از نظر اجتماعی مشکلاتی را تجربه کرده است. شاید کودک احساس سردرگمی میکند. دروغهای بزرگ و کوچک برای بعضی از کودکان راهی است تا به جنگ چالشهای مختلف خود بروند. برای این بچهها دروغ مانند یک نقاب است و گاهیاوقات به آنها حس کنترل شرایط موجود و احساس قدرت میدهد.
بچهها بین تخیل و واقعیت زندگی میکنند
شاید جالب باشد که بدانید کودکان درک نمیکنند که واقعیت ثابت است. یکی از دلایل دروغگویی کودک هفت ساله و کمتر این است که آنها فکر میکنند واقعیت قابل تغییر است. آنها در دوران کودکی مرز مبهمی بین خیال و واقعیت میبینند و نمیدانند که واقعیت ثابت و تغییرناپذیر است. بعضی از کودکان تخیل قدرتمندی دارند و با دروغگویی بازیهای تخیلی انجام میدهند. یادتان باشد که کودکان در تلاش هستند تا دنیای اطرافشان را بشناسند و این قدرت تخیل به آنها کمک میکند تا چیزهای بیشتری را درباره جهان اطراف خود یاد بگیرند و مهارتهای اجتماعی خود را توسعه دهند.
با دروغگویی کودکان چه کنیم؟
گفتیم که دروغگویی کودکان چه دلایلی دارد و چه زمینههایی این رفتار را تشدید میکنند. باید بدانید که نحوه واکنش شما به دروغهای کودک در ادامه یا قطع این رفتار بسیار موثر است. کودکان از طریق رفتارهای شما صداقت و اهمیت آن را یاد میگیرند. بنابراین بهتر است بهجای سرزنش کودک، کاری کنید که کودک به مرور یاد بگیرد تا رفتار دروغگویی را در خود کاهش دهد.
درباره صداقت صحبت کنید
بدون شک در سالهای اول کودکی، شما وقت زیادی را با فرزندتان میگذرانید. بنابراین بهتر است درباره صداقت و تاثیر آن بر روابط و زندگی با کودک صحبت کنید. میتوانید از کتابها و داستانهای مختلف درباره صداقت استفاده کنید. به یاد داشته باشید که اگر کودک به دروغ خود اعتراف کرد و حقیقت را گفت، حتما به راستگویی او پاداش دهید.
بین خیال و واقعیت تفاوت قائل شوید
گفتیم که کودکان قوه تخیل قدرتمندی دارند. به همین دلیل ممکن است گاهی مرز بین واقعیت و خیال را گم کنند. بنابراین باید به او کمک کنید تا بتواند بین فانتزیهای ذهنی و زندگی واقعی خود تمایز قائل شود. به همین دلیل دروغگویی کودک 5 ساله یا کوچکتر را بسیار مشاهده میکنیم. بنابراین بهتر است گاهیاوقات درباره تفاوت واقعیت و تخیل با فرزندتان صحبت کنید.
علت دروغگویی کودکان را بپرسید
تنبیه کردن کودک بدون اینکه دلیل این کار را بدانید، کاملا بیاثر خواهد بود. با توجه به سن کودک، ممکن است دلایل مختلفی برای این کار وجود داشته باشد. یادتان باشد اینکه کودک را به اتاقش بفرستید یا او را سرزنش کنید، نمیتواند راهکار درستی جهت قطع این رفتار باشد. بهتر است با او صحبت کنید یا از متخصص روانشناسی کودک کمک بگیرید.
برای کودک خود الگو باشید
یادتان باشد که چه بخواهید و چه نخواهید کودک از شما یاد میگیرد و رفتار شما را الگوی خود قرار میدهد. سعی کنید در قدم اول خودتان بهخصوص در مقابل چشمان کودک دروغ نگویید. چنانچه این اتفاق در حضور کودک شما رخ داد، حتما از کودک عذرخواهی کنید و به او بگویید که دیگر این کار را تکرار نخواهید کرد. کودکتان باید بداند که دروغگویی کار پسندیدهای نیست و بزرگترها هم باید از آن پرهیز کنند.
فضای امنی را برای فرزندتان فراهم کنید
همانطور که گفتیم در بعضی از موارد کودک از واکنش شما و سرزنش یا تنبیه احتمالی میترسد و به همین دلیل تلاش میکند تا دروغ بگوید. شما باید همیشه برای کودکتان فضای امنی را ایجاد کنید تا فرزندتان به شما اعتماد کند. او باید بداند که در صورت اشتباهکردن باز هم او را دوست خواهید داشت و از او حمایت خواهید کرد. این حس را به فرزندتان بدهید که همیشه حامی او هستید و به او کمک میکنید تا اشتباهاتش را جبران کند و با چالشهایش بجنگد. فضای امن به کودک امکان میدهد تا همیشه حقیقت را بگوید و به شما اعتماد کند.
از متخصص کمک بگیرید
باید بدانید که کودکان تا سنین شش یا هفتسالگی، ممکن است دروغ بگویند و همچنین تخیل را با واقعیت بیامیزند. اگر حس کردید که میزان دروغگویی کودک بسیار زیاد است یا این رفتار تا سنین بالاتر هم ادامه دارد، حتما از یک روانشناس خبره کودک کمک بگیرید. ممکن است شما نتوانید بهتنهایی رفتار فرزند خود را بهبود ببخشید و راهحل مناسبی برای این معضل پیدا کنید. بنابراین مراجعه به متخصص را فراموش نکنید.
سخن پایانی
در هر صورت دروغگویی کودکان والدین را آشفته میکند و ما به صورت طبیعی تمایل داریم که دلیل این رفتار را بدانیم. وقتی که دلایل دروغگویی کودکان را پیدا کنیم، بهتر میتوانیم راهکارهای خود را برای کاهش یا مدیریت این رفتار عملی کنیم. توصیه میکنیم در کنار افزایش آگاهی و اطلاعات خود، حتما با روانشناس کودک نیز مشورت کنید و راهکارهای عملی و مناسب جهت کنترل دروغگویی کودک خود را دریافت کنید.
از این مطلب چقدر راضی بودید؟
روی ستاره کلیک کنید تا نظرتون ثبت بشه
میانگین امتیاز 0 / 5. تعداد رای دهندگان 0
تا حالا امتیازی برای این مطلب ثبت نشده؛ با ثبت نظرتون مارو خوشحال میکنید
دیدگاهتان را بنویسید