خالی بندی

بلندخوانی کتاب خالی بندی با صدای دکتر مهسا ساداتی

خالی بندی و چاخان کردن رفتار بی خطری است و گاهی از همه سر میزند، اما اگر بیش از حد باشد و به صورت عادت دربیاید، مشکلاتی در زندگی ایجاد میکند.

همه کودکان سه نیاز اساسی دارند:

• دیده شوند
• شنیده شوند
• تأیید شوند

درصورت برآورده نشدن هر یک از این نیازها، کودک به خالی بندی متوسل میشود تا اعتماد به نفس پیدا کند. او عیب های دیگران را میبیند و با مطرح کردن خود، احساس مهم بودن و شاخص بودن میکند. کودک گاهی چاخان میکند چون نگران جایگاه خود، چه در مدرسه و چه در خانه است. او با این کار به اطمینان میرسد که مورد توجه قرار خواهد گرفت و احساس تعلق به جمع یا گروه در او ایجاد خواهد شد.

مشکل در دوستیابی، علت اصلی خالی بندی:

کودکی که احساس تنهایی میکند، اغلب برای دوست یابی چاخان میکند و پز می دهد، زیرا نمیداند که خودستایی خصوصیت جالبی نیست. نهایت این که برخی کودکان به علت اینکه در خانواده کسی با همین خصوصیت اخلاقی هست، با این عادت بزرگ میشوند… کودکان آنچه را در زندگی مشاهده میکنند، می آموزند.

خالی بندی و چاخان کردن بی رویه، رفتاری اکتسابی است. ما میتوبنیم با آموزش آن را برطرف کنیم!

برای آموزش کودکان از روشهای زیر کمک بگیرید:

• با فرزند خود زمان مفید و کافی صرف کنید. بگذارید کودک احساس کند که دیده میشود، شنیده میشود و برای شما ارزشمند است. هرچه میتوانید برای ایجاد اعتماد به نفس در کودک انجام دهید، تا او نیازی به جلب توجه کردن نداشته باشد.
• شما باید به کودک بیاموزید که پُز دادن و چاخان کردن، خصوصیت جالبی نیست و بیشتر وقت ها دیگران را از ما می راند.
• به او بیاموزید که با صداقت دیگران را تحسین کند و نقاط قوت آنها را ببیند. همه دوست دارند گاهی در کانون توجه باشند و کانون توجه آن قدر بزرگ هست که همه بتوانند در آن جای گیرند! گاهی کودک باید تشویق کننده باشد… نه تشویق شونده.
• وقتی کودک کار تحسین برانگیزی انجام میدهد، تحسین را از او دریغ نکنید! بگذارید بداند که چقدر به او افتخار میکنید و چه کار خوبی انجام داده است. اجازه دهید دیگران نیز این موضوع را بدانند (به شیوه ای معقول). وقتی دیگران به کسی توجه میکنند و احساس خاص بودن را به او القا میکنند، فرد نیاز کمتری به خودنمایی خواهد داشت.

اهمیت والدین به عنوان الگوی اصلی کودک:

• الگوی خوبی برای کودک باشید. شما مربی او هستید! وقتی رفتاری حاکی از پز و خودنمایی از کودک سر می زند، واکنش نشان دهید و رفتار مناسب جایگزینی پیشنهاد کنید.
• جملاتی که برای تحسین او به کار میبرید، با دقت انتخاب کنید. از ته دل و صادقانه او را تحسین کنید.
• یادآوری کنید که موضوع برد و باخت شخصی مطرح نیست. بر کارگروهی و دوستی تأکید کنید.
• تفاوت اعتماد به نفس داشتن و خودپسندی را به کودک آموزش دهید.
• افراد با اعتماد به نفس پیوسته به حرف های دیگران گوش میدهند و از آنها یاد میگیرند. در حالی که آدمهای خودپسند پز می دهند و وانمود می کنند همه چیز را بلدند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مهارتهای ارتباطی کودکان و نوجوانان مطلب راه های بهبود مهارت های اجتماعی را بخوانید.