راه های بهبود مهارت های اجتماعی در کودکان
مهارت های اجتماعی در کودکان را می‌توان بخش مهمی از رشد آن‌ها داشت که می‌تواند تاثیر چشمگیری بر توانایی آن‌ها در ایجاد دوستی، برقراری ارتباط و تعاملات موثر در دنیای اطراف بگذارد. با رشد کودک، دنیای اطراف او هم بزرگ‌تر می‌شود و باعث می‌شود که او با موقعیت‌های اجتماعی مختلف روبه‌رو شود. بنابراین کودک باید با هم‌سالان، بزرگسالان و اعضای خانواده در محیط‌های مختلف ارتباط و تعامل داشته باشد. باید گفت که تقویت مهارت های اجتماعی کودک مزایای بسیاری برای او و اطرافیانش خواهد داشت و به عملکرد بهتر در زندگی فردی و اجتماعی فرد در بزرگسالی منجر خواهد شد. در این مطلب می‌خواهید درباره اهمیت یادگیری مهارت های اجتماعی در کودکان صحبت کنیم و راهکارهایی را برای آموزش این مهارت‌ها ارائه دهیم. پس تا پایان با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
اهمیت یادگیری مهارت های اجتماعی برای کودک
اگر به‌تازگی تجربه والد شدن را پیدا کرده‌اید، ممکن است مشغله‌های تربیت و رشد کودک آنقدر زیاد باشد که برخی از موارد را از قلم بیندازید. اما از نظر روانشناس کودک آموزش بهبود مهارت های اجتماعی در کودکان اهمیت زیادی دارد و نباید در میان موارد دیگر از یادتان برود. در ادامه برخی از مهم‌ترین مزایا و اهمیت مهارت های اجتماعی برای بچه ها را مرور می‌کنیم.
- ایجاد روابط سالم و پایدار: مهم‌ترین مزیت یادگیری مهارت‌های اجتماعی این است که به کودک امکان می‌دهد تا دوست پیدا کند، با دیگران ارتباط برقرار کند و روابط سالمی بسازد.
- ارتباطات موثر: کودک با یادگیری مهارت های اجتماعی می‌آموزد تا احساسات و حرفهای خود را به‌راحتی بیان کند، به‌طور موثر و فعالانه به دیگران گوش دهد و درک بهتری از صحبت‌های دیگران داشته باشد.
- یادگیری راه‌های حل تعارض: با کمک یادگیری مهارت‌های اجتماعی کودک می‌آموزد تا مشکلات خود با دیگران از راه‌های سازنده حل کرده و اختلافات را مدیریت کند.
- بهبود عزت نفس: کودک با تعامل سالم با دیگران می‌تواند عزت نفس خود را بهبود دهد و ارتباطات بهترین با دیگران داشته باشد.
- بهبود عملکرد تحصیلی: یادگیری مهارت‌های اجتماعی باعث می‌شود که کودک در محیط مدرسه احساس بهتری داشته باشد و عملکرد تحصیلی بهتری ارائه دهد.
- آمادگی برای آینده: با رشد کودک ارتباطات دنیای اطراف او پیچیده‌تر و وسیع‌تر می‌شود. بنابراین اگر کودک از بچگی مهارت های اجتماعی را بیاموزد، می‌تواند آمادگی بهتری برای پذیرش نقش‌های اجتماعی در آینده داشته باشد.
انواع مهارت های اجتماعی برای کودکان
حالا که با مزایای تقویت مهارت های اجتماعی در کودکان آشنا شدید، ممکن است بپرسید که چه مهارت‌هایی را باید به فرزند خود بیاموزید. در ادامه به برخی از این مهارت‌ها اشاره می‌کنیم.
برقراری ارتباط موثر با دیگران
- کودک باید مهارت برقراری ارتباط و ایجاد تعامل با دیگران را بیاموزد. این مهارت‌ها نیازمند یادگیری ارتباطات کلامی و غیرکلامی هستند که باعث می‌شود کودک بتواند با دیگران بهتر ارتباط برقرار کند.
- کودکان باید یاد بگیرند که به طور فعال به دیگران گوش دهند. این کار باعث بهبود تعاملات بین فردی می‌شود و به کودک کمک می‌کند تا درک بهتری از طرف مقابل به دست آورد.
- بچه‌ها باید یاد بگیرند که احساسات و افکار خود را به‌راحتی بیان کنند تا از ایجاد سوء تفاهم و سوء برداشت جلوگیری کنند.
همدلی کودک با دیگران
- کودک باید یاد بگیرد که احساسات دیگران را بشناسد و آن‌ها را درک کند.
- بچه‌ها باید یاد بگیرند که با مهربانی با اطرافیان خود رفتار کنند و با افراد همدلی داشته باشند.
همکاری با افراد
یکی از مهم‌ترین مهارت های اجتماعی در کودکان، مهارت همکاری است که به کودک امکان می‌دهد عملکرد اجتماعی بهتری داشته باشد. همکاری شامل توانایی کار کردن مناسب با دیگران و بهبود مهارت کار گروهی است. همچنین مهارت‌هایی مانند به اشتراک گذاری چیزها و نوبت‌گیری نیز اهمیت زیادی برای تقویت روحیه همکاری در کودک دارد. او باید بتواند در فعالیت‌های گروهی شرکت کند و با دیگران همکاری سازنده‌ای داشته باشد.
بهبود مهارت حل تعارض
از دیگر مهارت‌های مهم اجتماعی برای کودک، یادگیری حل تعارض است. متاسفانه این مهارت در بسیاری از بزرگسالان نیز به چشم نمی‌خورد، زیرا از کودکی آن را یاد نگرفته‌اند. حل تعارض در کودکان به معنای مذاکره‌کردن و یافتن را حلی است که به‌نفع هر دو طرف باشد. کودک باید یاد بگیرد که اختلافات را به‌خوبی مدیریت کند و به طور مسالمت‌آمیز نتیجه‌گیری داشته باشد.
احترام به دیگران
از دیگر مهارت های اجتماعی برای کودکان احترام به دیگران است که به‌معنی شناخت فضای شخصی دیگران و احترام به آن است. کودک باید یاد بگیرد که مرزهای شخصی دیگران را بشناسد و به آن‌ها احترام بگذارد. او باید یاد بگیرد که شخصیت دیگران را محترم بشمارد و به افراد توهین یا بددهنی نکند.
یادگیری خودکنترلی
یکی دیگر از انواع مهارت های اجتماعی در کودکان، خودکنترلی است. کودک باید یاد بگیرد که احساسات خود را در ارتباط با دیگران به‌خوبی مدیریت کند. او باید صبوری و مدیریت رفتارهای تکانشی را از بچگی یاد بگیرد تا بتواند ارتباط موثری با دیگران داشته باشد.
باید گفت که برخی از بچه ها به دلیل اضطراب اجتماعی در کودکان با یادگیری مهارت های اجتماعی مشکل دارند و به همین دلیل باید از روانشناس کودک حرفهای کمک بگیرند.
راه های آموزش مهارت های اجتماعی در کودکان
تا به اینجا درباره ضروری آموزش مهارت های اجتماعی به کودکان صحبت کردیم و انواع مهارت های اجتماعی برای کودکان را معرفی کردیم. بسیاری از والدین نمی‌دانند که چطور باید مهارت‌های اجتماعی را در فرزند خود بهبود دهند. بنابراین در ادامه می‌خواهیم چندین راهکار عملی برای تقویت مهارت های اجتماعی در کودکان را ارائه دهیم.
نقش‌آفرینی به همراه کودک
یکی از کاربردی‌ترین راه های آموزش مهارت های اجتماعی به کودکان نقش‌آفرینی است. سناریو‌هایی را طراحی کنید که کودک بتواند در آن نقش بازی کند. با کمک این نقش‌ها ایجاد ارتباط اجتماعی، همکاری و همدلی را تمرین کنید. با کمک عروسک‌ها و اسباب‌بازی‌های دلخواه کودک سناریو‌های نقش‌آفرینی را جذاب‌تر و متنوع‌تر کنید.
تشویق بازی‌های گروهی
از دیگر راه های مهم برای تقویت مهارت اجتماعی در کودک، تشویق او به انجام بازی‌های گروهی است. سعی کنید با همکاری والدین دیگر، فضای امن و دوستانه ایجاد کنید که بچه‌ها بتوانند در آن بازی گروهی انجام دهند. تشویق به انجام ورزش‌های تیمی، رفتن به کلاس‌های مورد علاقه و انجام فعالیت‌های گروهی به کودک کمک می‌کند تا به‌مرور ارتباط با دیگران را تمرین کند.
این مطلب را هم از دست ندهید: آموزش مهارت دوست یابی به کودکان
آموزش مرزها و دستورالعمل‌ها
یکی از مهم‌ترین راه‌ها برای بهبود مهارت های اجتماعی در کودکان، یادگیری مرزها و قوانین ارتباط با دیگران است. درباره رفتار درست و محترمانه با دیگران با فرزند خود صحبت کنید و قوانین روشن و واضح را برای او توضیح دهید. به او بیاموزید که مرزهای دیگران را بشناسد و به آن‌ها احترام بگذارد. همچنین به مرور اهمیت شناخت و پیروی از قوانین اجتماعی را به او بیاموزید.
نشان دادن با رفتار خود
از دیگر راه های موثر برای یادگیری مهارت های اجتماعی در کودکان، توجه به رفتارهای والدین است. بسیاری از بچه‌ها از والدین خود الگوبرداری می‌کنند. بنابراین بهتر است در رفتارها و تعاملات اجتماعی خود این مورد را در نظر بگیرید. احترام و ادب، مدیریت احساسات، درک و همدلی با دیگران، همکاری و رعایت نوبت را در تعاملات روزمره خود نشان دهید تا کودک از نزدیک آن‌ها را ببیند و بیاموزد.
آموزش همدلی با دیگران
درباره احساسات مختلف با کودک صحبت کنید و به او یاد دهید که شناخت و درک احساسات دیگران را تمرین کند. با کمک داستان‌ها و بازی‌ها دیدگاه‌های مختلف را کشف کنید و از او بخواهید خود را به‌جای شخصیت‌های داستان بگذارد و احساسات خود را بیان کند. با این روش می‌توانید به کودک کمک کنید تا درباره احساسات دیگران در موقعیت‌های مختلف فکر کند. آموزش همدلی به کودک یکی از مهم‌ترین مهارت های اجتماعی است.
ارائه بازخورد به کودک
اگر می‌بینید که کودک در مسیر یادگیری مهارت اجتماعی تلاش می‌کند، او را تشویق کنید و به او انگیزه بدهید. زمانی که کودک رفتارهای اجتماعی مناسبی از خود نشان می‌دهد، او را تحسین کنید. در صورت وجود مشکل هرگز او را سرزنش و توبیخ نکنید، بلکه می‌توانید با ملایمت و بدون قضاوت درباره رفتار درست برای او توضیح دهید.
مدیریت فضای دیجیتال
به کودک درباره رفتار در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی توضیح دهید. به او بگویید که باید با دیگران با مهربانی و احترام تعامل کند و از طرفی فضای شخصی و حریم خصوصی خود را حفظ کند. همچنین به او بیاموزید که استفاده از فناوری‌های آنلاین را مدیریت کند و روابط خود را به آن‌ها محدود نکند.
مراجعه به روانشناس کودک
اگر فکر می‌کنید که با کمک راهکارهای شما کودک نمی‌تواند به‌خوبی مهارت های اجتماعی را بیاموزد، ممکن است در سبک فرزندپروری شما مشکلی وجود داشته باشد یا کودک با اختلالی مواجه باشد. در این صورت بهتر است که به یک روانشناس کودک مراجعه کنید و از او راهنمایی بخواهید.
سخن پایانی
یادگیری مهارت های اجتماعی برای کودکان اهمیت زیادی دارد، زیر این مهارت‌ها می‌توانند تاثیر چشمگیری روی روابط و تعاملات بچه‌ها در کودکی و بزرگسالی داشته باشند. اگر کودکی مهارت‌های اجتماعی را یاد نگیرد، نمی‌تواند ارتباطات و تعاملات پایدار، سالم و سازنده‌ای با دیگران داشته باشد و به همین دلیل ممکن است دچار مشکلات مختلف فردی و اجتماعی شود. در این مطلب سعی کردیم به طور ساده و کاربردی راه های بهبود مهارت های اجتماعی در کودکان را معرفی کنیم. کلینیک دکتر ساداتی به همراه متخصصین و درمانگران حرفهای خود در کنار شما است تا بتوانید کیفیت زندگی فرزند خود را بهبود دهید و کودک شادتر و سالم‌تری داشته باشید.
دیدگاهتان را بنویسید