مشکلات کودکان طلاق؛ بچه های طلاق چه چالش هایی دارند؟

طلاق و جدایی یکی از مهم‌ترین و دشوارترین رویدادهایی است که ممکن است یک خانواده با آن روبه‌رو شود. تاثیرات طلاق روی همه اعضای خانواده بسیار سنگین خواهد بود، اما این اثر روی کودکان عمیق‌تر است. با تغییر ساختار خانواده، کودکان پیچیدگی‌ها، سردرگمی‌ها و احساسات جدیدی را تجربه می‌کنند و به همین دلیل در صورت غفلت والدین این تاثیرات ممکن است تا سال‌ها همراه با کودک بماند. بنابراین ضروری است که والدین تغییرات جدید و فرایند جدایی را به‌خوبی مدیریت کنند و با وجود اختلافات در زندگی زناشویی، از آسیب‌دیدن کودک جلوگیری کنند. در این مطلب می‌خواهیم مشکلات کودکان طلاق و چالش‌های پیش روی آن‌ها را بررسی کنیم تا والدین بتوانند درک بهتری از کودک خود داشته باشند و وضعیت را کنترل کنند. 

اضطراب و استرس در کودکان طلاق

یکی از مهم‌ترین تاثیرات طلاق روی کودک این است که او اضطراب و استرس زیادی را تجربه می‌کند. آن‌ها درباره آینده با عدم اطمینان مواجه می‌شوند و به دلیل تغییرات روتین و ساختار زندگی، مضطرب می‌شوند. برخی از بچه‌ها نگران آینده و سرنوشت خود هستند و از نبود والدین در کنار یکدیگر استرس زیادی را متحمل می‌شوند. کمک گرفتن از بهترین روانشناس کودک در تهران یا شهر خودتان باعث می‌شود تا کودک مشکلات کمتری را تجربه کند.

تجربه غم و اندوه در کودک طلاق

از دیگر مشکلات کودکان طلاق تجربه غم و اندوه شدید است. کودک حالا زندگی گذشته خود را از‌دست‌رفته می‌بیند و پاشیده‌شدن ساختار قبلی خانواده او را بسیار غمگین می‌کند. او برای زندگی قبلی دلتنگ می‌شود و به همین دلیل ممکن است تا مدت‌ها غم عمیقی را تجربه کند.

خشم و سرزنش والدین

برخی از کودکان ممکن است به دلیل از دست رفتن زندگی قبلی، از یکی از والدین یا هردوی آن‌ها احساس خشم داشته باشد. کودک ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان دهد یا با والدین قهر کند. او ممکن است به دلیل اینکه مجبور است جدا از پدر یا مادر خود زندگی کند، والدین را سرزنش کند. برخی از این کودکان به تخریب و انجام کارهای خارج از چارچوب روی می‌آورند تا از این طریق خشم و اعتراض خود را نشان دهند. 

احساس تنهایی و رها شدن

کودک طلاق باید با این واقعیت کنار بیاید که زندگی دستخوش تغییرات اساسی شده و دیگر پدر و مادر خود را هم‌زمان در کنار خود ندارد. تغییر محل زندگی و در برخی موارد تغییر شهر یا مدرسه محل تحصیل می‌تواند فشار و اضطراب مضاعفی به کودک وارد کند. به همین دلیل او احساسات جدیدی را تجربه می‌کند. کودکانی که طلاق والدین را تجربه می‌کنند، بیشتر از سایر کودکان احساس رها شدگی و تنهایی دارند. آن‌ها فکر می‌کنند بی‌ارزش هستند و کسی در کنارشان نمی‌ماند. 

مشکلات تمرکز در کودکان طلاق

یکی از شایع‌ترین چالش های بچه های طلاق این است که آن‌ها نمی‌توانند مانند گذشته تمرکز داشته باشند. به دلیل تنش‌ها و تغییرات شدید در زندگی، کودک ممکن است توانایی تمرکز خود را از دست بدهد و این ویژگی باعث کاهش عملکرد او شود. 

افت تحصیلی کودک طلاق

از دیگر مشکلات رایج کودکان طلاق این است که این کودکان به دلیل فشار روانی، اضطراب و کاهش توجه و تمرکز، ممکن است با کاهش عملکرد تحصیلی روبه‌رو شوند و نمرات و کارایی آن‌ها به میزان چشمگیری کاهش پیدا کند. این کودکان ممکن است به دلیل استرس بالا یا تنش‌های فکری به مدرسه نروند و درس‌ها را به‌خوبی یاد نگیرند.

این مطلب را هم بخوانید: راه های توضیح علت طلاق به کودک

احساس خجالت در کودکان طلاق

برخی از کودکان طلاق ممکن است به دلیل تغییراتی که تجربه می‌کنند، از هم‌سالان، دوستان و هم‌کلاسی‌های خود خجالت بکشند. به همین دلیل سعی می‌کنند از آن‌ها فاصله بگیرند و درباره مشکلات خود با کسی صحبت نکنند. این کودکان، طلاق والدین را مایه خجالت‌زدگی خود می‌کنند و مدام احساس بی‌ارزشی و دارند. 

فاصله گرفتن از دوستان

بسیاری از کودکان طلاق پس از جدایی والدین به دلیل تجربه‌های دشوار و جدید خود به سمت گوشه‌گیری و انزوا میل می‌کنند. آن‌ها دیگر علاقه‌ای به روابط و تعاملات اجتماعی نشان نمی‌دهند و از دوستان خود فاصله می‌گیرند. 

چالش در ایجاد و حفظ روابط

یکی دیگر از مشکلات کودکان طلاق این است که در برقراری روابط اجتماعی با چالش روبه‌رو می‌شوند. برخی از این کودکان به دلیل ترس از شکست و از دست رفتن روابط، یا ترس از رها شدن و تنها ماندن نمی‌توانند به‌راحتی با دیگران ارتباط برقرار کنند. درصد زیادی از این کودکان در ایجاد و حفظ روابط سالم و پایدار مشکلاتی را تجربه می‌کنند. این ویژگی ممکن است تا بزرگسالی همراه با فرد بماند و زندگی عاطفی و روابط اجتماعی او را با مشکل مواجه کند. 

ترس از تعهد و اعتماد

وقتی که کودک می‌بیند پدر و مادرش به زندگی مشترک پایان می‌دهند، به این فکر می‌کند که ممکن است همه روابط روزی خراب شوند. با این فکر کودک از برقراری روابط طولانی‌مدت ترس دارد و نمی‌تواند به‌راحتی در رابطه صمیمیت داشته باشد. برخی از کودکان طلاق ممکن است به‌سختی به دیگران اعتماد کنند و ترس از خیانت داشته باشند. این مشکلات باعث می‌شود که بعضی از این کودکان در ایجاد و حفظ تعهد و روابط بلندمدت چالش داشته باشند. 

راه هایی برای بهبود مشکلات کودکان طلاق 

تا به اینجا درباره چالش ها و مشکلات کودکان طلاق صحبت کردیم. در ادامه راه‌هایی را ارائه می‌دهیم که والدین با کمک آن‌ها بتوانند این مشکلات را کاهش داده و کودک را به سمت بهبود و برگشت به زندگی عادی ببرند.

• ارتباطات باز را فراهم کنید. به کودک اجازه دهید تا احساسات و افکار خود را بیان کند. بدون قضاوت و سرزنش به حرف‌های کودک گوش دهید.
• برای کودک توضیحاتی متناسب با سن او بدهید و به او بگویید که با وجود جدایی، همچنان دوستش دارید و در کنارش هستید.
• سعی کنید هرچه بیشتر روال منظم و برنامه‌های روزمره کودک را حفظ کنید تا کودک احساس امنیت و آرامش بیشتری داشته باشد.
• تا جای ممکن سعی کنید کودک با هر دو والد خود در ارتباط باشد، بهتر است او هر دوی شما را ببیند و با شما وقت بگذراند تا احساس تنهایی و طردشدگی نداشته باشد. 
• در زمینه مراقبت از کودک و تربیت او بعد از طلاق، تمام اختلافات و مشکلات خود را کنار بگذارید و برای بهبود سلامت روان و کیفیت زندگی فرزندتان با همسر سابق خود همکاری داشته باشید. 
• هرگز کودک را وارد مشاجره‌ها و تنش‌های زناشویی خود نکنید. این کار به کودک آسیب‌های جدی وارد می‌کند. همچنین توصیه می‌کنیم در مقابل کودک از همسر خود بدگویی نکنید. 
• از روانشناس کودک کمک بگیرید. توصیه می‌کنیم در فرایند جدایی و پس از آن، از یک روانشناس کودک کمک بگیرید تا مراقبت از کودک، بهبود سلامت روان و کاهش تنش‌ها را به شما بیاموزد. کودک باید در محیطی امن و حمایتگر با وضعیت جدید کنار بیاید. بنابراین بهتر است این مسیر را با یک متخصص حرفه‌ای پیش ببرید. 

این مطلب را هم از دست ندهید: راه های کاهش آسیب طلاق در کودکان

سخن پایانی

طلاق یک فرایند دشوار است که زندگی کودک را دستخوش تغییرات اساسی می‌کند. کودک ترس‌ها، ابهامات و استرس‌های زیادی را تجربه می‌کند و به همین دلیل ممکن است در این فرایند سلامت روان و کیفیت زندگی او کاهش پیدا کند. شناخت مشکلات کودکان طلاق و چالش‌های پیش روی آن‌ها به والدین کمک می‌کند تا بهتر از کودک مراقبت کنند و از آسیب‌های طلاق جلوگیری کنند. کلینیک دکتر ساداتی آماده ارائه خدمات در زمینه سلامت روان کودکان است که به شما اطمینان می‌دهد که کودک و والدین می‌توانند در محیطی حرفه‌ای، امن و باکیفیت با کمک متخصصان مشکلات خود را برطرف کرده و کیفیت زندگی خود را افزایش دهند. 

سوالات متداول