راهکارهایی برای تنها بازی کردن کودک

بسیاری از والدین دوست دارند کودکانی اجتماعی تربیت کنند. تمرین تعاملات اجتماعی و روابط با همسالان، بازی با کودکان دیگر و تمرین مهارت‌های ارتباطی برای همه کودکان ضروری است. با این حال نباید از ضرورت و اهمیت بازی‌های مستقل غافل شد. باید بدانید که بازی کردن کودک به‌تنهایی و به طور مستقل گام مهمی برای رشد عاطفی و شناختی او به شمار می‌رود. تنها بازی کردن کودک مزایای بسیاری به همراه دارد و می‌تواند در بهبود استقلال و خلاقیت کودک و تمرین مسئولیت‌پذیری بسیار موثر باشد. بنابراین در کنار تلاش برای آموزش مهارت‌های اجتماعی و بازی‌های گروهی، باید تلاش کنید تا تنها بازی کردن کودک را نیز به او یاد دهید. در این مطلب درباره اهمیت تنها بازی کردن کودک صحبت می‌کنیم و راهکارهایی برای کمک به والدین در این مسیر ارائه می‌دهیم. تا پایان با ما همراه باشید. 

چرا تنهایی بازی کردن کودک اهمیت دارد؟

بسیاری از والدین سعی می‌کنند که همیشه در کنار کودک باشند یا در بسیاری از موارد کودک را در جمع با بچه‌های دیگر قرار می‌دهند. از نظر روانشناس کودک تمرین بازی کردن و تعامل با دیگران بسیار ضروری و مهم است، اما تنها بازی کردن کودک نیز اهمیت زیادی دارد. درک اهمیت این کار به شما کمک می‌کند تا بتوانید زمانی را فراهم کنید تا کودک به تنهایی با اسباب‌بازی‌های خود مشغول بازی و سرگرمی شود. در ادامه به مزایای تنها بازی کردن کودک می‌پردازیم.

• بازی کردن کودک به تنهایی، باعث بهبود مهارت‌های حل مسئله و تفکر انتقادی می‌شود، زیرا کودک یاد می‌گیرد که برای حل چالش‌هایش به دنبال راه‌حل باشد و منتظر کمک دیگران نماند. بنابراین حتما بازی برای بهبود مهارت حل مسئله در کودک را در نظر داشته باشید.
• با کمک تنهایی بازی کردن کودک می‌تواند قوه تخیل خود را به کار گیرد و این به رشد ذهنی و شناختی او بسیار کمک می‌کند.
• تنهایی بازی کردن کودکان باعث بهبود اعتماد به نفس او می‌شود. از طرفی به آن‌ها کمک می‌کند تا خستگی و ناامیدی خود را بهتر مدیریت کنند.
• اگر کودک یاد بگیرد که به تنهایی بازی کند، والدین فرصت پیدا می‌کنند تا به کارهای مختلف خود رسیدگی کنند و نگران کودک نباشند.

راه های تشویق تنها بازی کردن کودک

حالا که دانستید بازی کردن مستقل کودک چقدر اهمیت دارد، بهتر است به دنبال راهکارهایی باشید تا بتوانید این مهارت را در فرزند خود بهبود دهید. در ادامه به مهم‌ترین راه‌ها اشاره می‌کنیم تا بتوانید با توجه به شرایط خودتان و فرزندتان، شخصیت کودک و سن او راه مناسب را انتخاب کنید.

پیشنهاد می‌کنیم با انواع بازی ها برای کودکان آشنا شوید تا بتوانید بازی‌های فرزندتان را متنوع‌تر و جذاب‌تر کنید.

فضای بازی امن و جذاب بسازید

مهم‌ترین قدم برای تشویق تنهایی بازی کردن کودک این است که یک فضای مستقل، امن و جذاب برای بازی کودک فراهم کنید. می‌توانید گوشه‌ای از خانه را با کمک اسباب‌بازی‌ها، کتاب، میز و صندلی کوچک یا لوازم مورد علاقه کودک به فضای بازی فرزندتان اختصاص دهید. این مکان بهتر است طوری باشد که بتوانید به‌خوبی روی آن نظارت کنید. 

برای تنها بازی کردن کودک از زمان کم شروع کنید

کودکان خردسال ممکن است به تنها بازی کردن عادت نداشته باشند. بنابراین برای تمرین این مهارت به زمان نیاز دارند. می‌توانید این کار را با جلسات ۵ تا ۱۰ دقیقه‌ای شروع کنید. در نزدیکی او بمانید، اما اجازه دهید که او به طور مستقل بازی کند. به‌تدریج این زمان را افزایش دهید تا کودک به تنها بازی کردن عادت کند. پیشرفت او را تحسین کنید تا عزت نفس بیشتری پیدا کند. 

توصیه می‌کنیم حتما با بهترین بازی های آموزشی برای کودکان آشنا شوید.

اسباب‌بازی‌های مناسب سن انتخاب کنید

یکی از مهم‌ترین قدم‌ها برای تشویق تنها بازی کردن کودک این است که اسباب‌بازی‌های مناسب را در اختیارش قرار دهید. این کار باعث ایجاد راحتی بیشتر او می‌شود. برای مثال برای بچه‌های زیر سه سال می‌توانید از عروسک‌های نرم و حیوانات اسباب‌بازی کمک بگیرید. برای کودکان سه تا ۵ سال ازاسباب‌بازی‌هایی مانند خمیر بازی، پازل‌های ساده یا لباس‌های نقش‌آفرینی استفاده کنید. 

استفاده از لوازم دیجیتال را مدیریت کنید

استفاده بیش‌ازحد از لوازم دیجیتال و مشاهده تلویزیون می‌تواند توانایی کودک برای سرگرم‌کردن خود را کاهش دهد. کارتون‌ها و برنامه‌ها اگر بیش‌ازحد تماشا شوند، می‌توانند فرزندتان را وابسته‌تر کنند و توانایی او برای تنها بازی کردن را کاهش دهند. بنابراین بهتر است از یک روتین برای مدیریت تماشای تلویزیون و استفاده از تبلت و گوشی کمک بگیرید. در کنار آن فعالیت‌های آفلاین و فیزیکی مانند ورزش، نقاشی و رنگ‌آمیزی، داستان ساختن یا درست کردن کاردستی را تشویق کنید.

هنگام تنها بازی کردن کودک مشکلات او را حل نکنید

بسیاری از والدین نمی‌توانند تحمل کنند که کودک با چالش و مشکل روبه‌رو شده است. باید تمرین کنید که وقتی کودک با مشکلی مواجه می‌شود در همان ابتدا دخالت نکنید. اجازه دهید که کودک خودش برای حل مشکل راهکار پیدا کند. اگر چالش برای او خطری ندارد و امنیت او را تهدید نمی‌کند، بگذارید او برایش راه حل بیابد. به‌جای مداخله زودهنگام او را برای تلاشش تحسین کنید. اگر کودک از شما درخواست کمک کرد، به او بگویید «فکر می‌کنی دفعه بعد چه کاری می‌توانی انجام دهی؟» با این کار مهارت حل مسئله را در او تقویت خواهید کرد.

اگر هنوز برای بازی و سرگرمی فرزندتان فکری نکرده‌اید، حتما به اهمیت بازی در کودکان نگاهی بیندازید.

روتین منظمی برای بازی مستقل ایجاد کنید

تنهایی بازی کردن کودک را به یک روتین منظم تبدیل کنید. برای این کار حتما زمانی از روز را به این اختصاص دهید که کودک به طور مستقل بازی کند. این کار به او کمک می‌کند تا این عادت را در خود پرورش دهد و به بخشی از زندگی روزمره تبدیل کند. برای بازی کردن تنهایی کودک می‌توانید از یک تایمر کمک بگیرید و به او بگویید که در این مدت سرگرمی‌های مورد علاقه‌اش را انجام دهد. برای تشویق بیشتر کودک می‌توانید در این بازه زمانی خودتان هم به‌تنهایی مشغول یک کار مانند کتاب‌خواندن، آماده‌کردن میان‌وعده یا تا کردن لباس شوید، تا کودک از شما الگوبرداری کند. یادتان باشد زمانی را انتخاب کنید که کودک خسته، بی‌حوصله یا گرسنه نباشد.

این مطلب را هم بخوانید: بازی برای کودکان بیش فعال

تلاش کودک را برای مستقل بودن تحسین کنید

تقویت مثبت رفتار باعث بهبود اعتماد به نفس کودک می‌شود. بنابراین تلاش‌های کودک برای تنها بازی کردن را تحسین کنید و به او بگویید که به خاطر تلاش‌هایش فارغ از نتیجه به او افتخار می‌کنید. این کار کودک را به تکرار بازی کردن مستقل تشویق می‌کند. حواستان باشد که تشویق بیش‌ازحد یا دادن پاداش‌های بزرگ و نامتناسب می‌تواند نتیجه عکس بدهد و کودک را شرطی کند. 

مراقب اضطراب جدایی یا وابستگی کودک باشید

برخی از کودکان از دور شدن از والدین وحشت دارند و با فاصله گرفتن از والدین دچار اضطراب شدید می‌شوند. برای اینکه این کودکان را به تنها بازی کردن تشویق کنید، به آن‌ها اطمینان دهید که در کنار آن‌ها هستید و جایی نمی‌روید. برای شروع می‌توانید هنگام بازی کردن در کنار او بنشینید و مطالعه کنید. سپس به‌مرور می‌توانید فاصله را با او بیشتر کنید. توجه کنید که اگر کودک به مرور نمی‌تواند دوری شما را تحمل کند و دچار اضطراب می‌شود، حتما با یک روانشناس کودک آنلاین یا حضوری مشورت کنید تا بتوانید اضطراب جدایی و وابستگی او را بهبود دهید. 

نکات مهم تنها بازی کردن کودک

در کنار مزایای تنها بازی کردن کودک باید بدانید که این کار نیازمند رعایت نکاتی است تا تاثیر مثبتی داشته باشد و آسیبی به کودک نرساند. در ادامه به برخی از این نکات اشاره می‌کنیم. 

• صبور باشید. یادتان باشد که هر کودکی منحصربه‌فرد است و کودکان فرایند رشدی  و شخصیتی خاص خود را دارند. بنابراین برای تمرین بازی کردن تنهایی کودکان پشتکار و صبر داشته باشید. 
• کودک را زمان طولانی تنها نگذارید. هرازگاهی در میان بازی به او سر بزنید یا از دور روی کارهای او نظارت داشته باشید تا خطری او را تهدید نکند و او احساس امنیت داشته باشد.
• برای کودکان کوچک‌تر و در شروع مسیر مدت‌زمان بازی تنهایی را بین ۵ تا ۱۵ دقیقه در نظر بگیرید و به‌مرور آن را افزایش دهید. 
• روز کودک را با برنامه‌های مختلف پر نکنید. بلکه زمانی از روز را برای استراحت و بازی کردن بدون ساختار کودک در نظر بگیرید. این کار به بازی مستقل بسیار کمک می‌کند. 

این مطلب را از دست ندهید: نکات مهم برای بازی کردن کودک

سخن پایانی

تشویق به تنها بازی کردن کودک اهمیت زیادی برای تمرین استقلال کودک و بهبود مهارت‌های حل مسئله دارد. بنابراین باید زمانی از روز را برای بازی مستقل کودکان در نظر بگیرید. فراموش نکنید که برخی از کودکان راحت‌تر مستقل می‌شوند و برخی دیگر نیاز به زمان بیشتری دارند، بنابراین از مقایسه کودکان با هم یا تحت فشار قرار دادن فرزندتان خودداری کنید. اجازه دهید که کودک در فضایی امن و حمایتگر تنها بازی کردن را تجربه کند و از آن لذت ببرد. اگر نمی‌دانید چطور باید شروع کنید یا اضطراب جدایی کودک را کاهش دهید، کلینیک دکتر مهسا ساداتی به همراه درمانگران و تیم متخصص خود در کنار شما است تا بتوانید به بهترین شکل با فرزند خود رفتار کنید.