فراموش کاری کودکان و راه های کمک به کودک فراموش کار
ممکن است جا گذاشتن وسایل یا فراموش کردن تکالیف کودک شما را ناراحت و عصبانی کند. فراموش کاری کودکان برای بسیاری از والدین می‌تواند نگران‌کننده باشد، اما باید بدانید که بسیاری از کودکان درگیر این مشکل هستند و بسیاری از چیزها و کارها را از یاد می‌برند. فراموشی کودکان می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که مهم‌ترین آن به دلایل رشدی و تکامل رشد شناختی کودک است. با این حال طولانی‌شدن این مشکل ممکن است ناشی از مشکلات دیگری باشد. بنابراین بهتر است والدین با دلایل و علائم فراموش کاری در کودک آشنا شوند تا بتوانند به‌موفع برای بهبود و درمان کودک فراموشکار اقدام کنند. در این مطلب می‌خواهیم درباره فراموش کاری در کودکان و راه‌های کمک به کودک فراموشکار صحبت کنیم. پس تا پایان با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
فراموشی در کودکان به چه معنی است؟
در قدم اول بهتر است درک دقیق‌تری از فراموشکاری کودک داشته باشید تا بتوانید در صورت مشاهده علائم آن به فرزند خود کمک کنید. از نظر روانشناس کودک به طور کلی فراموشی کودک به این معنی است که او در به‌خاطر سپردن اطلاعات، وظایف و رویدادها دچار مشکل است. البته در بسیاری از موارد فراموشی بخشی طبیعی و عادی از رشد کودک است. نابالغ‌بودن مغز و محدود بودن دامنه توجه در کنار حجم زیادی از اطلاعات باعث این مشکل می‌شود.
باید اشاره کرد که در دوران کودکی مغز هنوز در حال توسعه و رشد است و به همین دلیل ممکن است ذخیره و بازیابی خاطرات، سازمان‌دهی افکار و حفظ تمرکز در سنین پایین در حال رشد باشد. بنابراین احتمال زیادی وجود دارد که کودک مواردی را فراموش کند. با این حال موارد دیگری وجود دارد که ممکن است روی فراموش کردن موارد مختلف در کودکان تاثیرگذار باشد که بهتر است آنها را شناسایی و مشکل ریشه‌ای را برطرف کنیم.
علائم فراموشکاری در کودکان
فراموشی در کودکان می‌تواند به شکل‌های مختلفی خود را نشان دهد. بنابراین والدین و مربیان بهتر است این علائم را بشناسند تا در صورت مشاهده آنها در کودک بتوانند برای بهبود او اقدامات لازم را انجام دهند. در ادامه به برخی از نشانه های فراموش کاری کودک اشاره می‌کنیم.
- کودک اغلب وسایل مدرسه، اسباب‌بازی‌ها، ظرف غذا، لباس‌ها و لوازم خود را گم می‌کند و وسایلش را در مدرسه یا پارک جا بگذارد.
- فراموش کاری کودکان باعث می‌شود که آنها در به‌خاطر‌سپردن دستورات و پیوری از آنها مشکل داشته باشند یا در اجرای دستورات چندمرحله‌ای و ترتیبی عملکرد خوبی نداشته باشند.
- برخی از کودکان فراموشکار کارهای رایجی مثل مسواک زدن، آماده کردن لوازم مدرسه و انجام وظایف عادی روزمره را از یاد می‌برند.
- کودک فراموشکار در یادآوری رویدادها و کارهای اخیر مشکل دارد و نمی‌تواند آنها را درست و واضح به خاطر بیاورد. بنابراین ممکن است به داستان‌سرایی یا متناقض‌گویی دست بزند.
- فراموش کاری کودکان می‌تواند به طور چشمگیری در عملکرد تحصیلی تاثیر بگذارد و کودک در یادآوری درس‌ها، انجام تکالیف یا توضیحات معلم مشکل داشته باشد.
- کودک فراموشکار ممکن است به طور مکرر اشتباهی را تکرار کند، زیرا دستورات مورد نظر را از یاد می‌برد.
- این کودکان در برخی از موارد ممکن است در یادگیری اطلاعات جدید مشکل داشته باشند و تمرکز کافی برای آن نداشته باشند.
- کودک فراموش کار ممکن است چهره و نام افراد آشنا را فراموش کنند.
این مطلب را هم بخوانید: حواس پرتی در کودکان
دلایل فراموش کاری کودکان
حالا که با نشانه های فراموشکاری در کودکان آشنا شدید، بهتر است بدانید که دلایل مختلفی برای این مشکل وجود دارد که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.
رشد مغز کودک
یکی از مهم‌ترین دلایل فراموشی کودک به‌خصوص در سنین پایین به دلیل مغز در حال رشد است. بخش تشکیل حافظه و بخش مسئول سازمان‌دهی در مغز در کودکی در حال رشد هستند و به همین دلیل به‌خاطر سپردن را برای کودک دشوار می‌کنند. همچنین سرعت بالا در تشکیل اتصالات عصبی جدید می‌تواند یادآوری اطلاعات قدیمی‌تر را دشوارتر کند.
درباره تاخیر رشد شناختی در کودک بیشتر بدانید.
دامنه محدود توجه
کودکان به‌خصوص در سنین خردسالی دامنه توجه کوتاهی دارند و معمولا به‌راحتی دچار حواس‌پرتی می‌شوند. بنابراین ممکن است اطلاعات و دستورات تازه را راحت فراموش کنند.
فراموش کاری کودکان به دلیل حجم زیاد اطلاعات
کودک مدام در حال یادگیری چیزهای جدید است و روزانه حجم زیادی از اطلاعات را پردازش می‌کند. بنابراین حفظ تمامی جزئیات و اطلاعات می‌تواند برای برخی از کودکان دشوار باشد.
عدم علاقه و انگیزه
کودکان معمولا چیزهای مورد علاقه را راحت‌تر و سریع‌تر به خاطر می‌سپارند. بنابراین چیزهایی که برایشان خسته‌کننده است و به آن علاقه‌ای ندارند را فراموش می‌کنند.
فراموش کاری کودک به دلیل مشکلات عاطفی
بسیاری از چالش‌های عاطفی مالنند استرس و اضطراب شدید می‌تواندبر تمرکز، توجه و حافظه کودک تاثیر منفی داشته باشد و در به‌خاطر‌سپردن چیزها اختلال ایجاد کند. اگر کودک حس کند که تحت فشار و تنش است، نمی‌تواند به‌خوبی روی کارها و دستورالعمل‌ها تمرکز داشته باشد. همچنین آشفتگی‌های عاطفی، تجربه‌های دشوار، تروما و آسیب‌های شدید می‌تواند در اختلال عملکرد حافظه کودک بسیار موثر باشد.
این مطلب را از دست ندهید: دلایل تنبلی در کودکان
کیفیت خواب نامناسب
یکی از مهم‌ترین دلایل فراموشکاری کودکان خواب نامناسب و ناکافی است. خواب نقش بسیار مهمی در تعادل بدن، تثبیت حافظه و بهبود رشد کودک دارد. بنابراین خواب بی‌کیفیت و ناکافی توانایی پردازش و حفظ اطلاعات را با مشکل روبه‌رو می‌کند.
انجام چند کار هم‌زمان
اگر کودک مستعد حواس‌پرتی باشد و بخواهد روی چند کار به طور هم‌زمان تمرکز کند، ممکن است جزئیات و دستورات برخی از کارها را فراموش کند.
عدم مرور و تمرین
بسیاری از کودکان برای به‌خاطر‌سپردن چیزها به تقویت و تمرین نیاز دارند. بنابراین اگر بیشتر در معرض آن موضوع باشند، بهتر آن را به یاد می‌سپارند. بنابراین تمرین و تکرار برای آنها بسیار اهمیت دارد.
رژیم غذایی نامناسب
کمبود مواد مغذی و تغذیه ناسالم تاثیر چشمگیری در کاهش قدرت حافظه دارد. آهن، اسیدهای چرب مانند امگا ۳، انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی عملکرد تاثیرگذاری روی رشد مغز و تقویت حافظه دارند.
فراموش کاری کودکان به دلیل مشکلات رشدی
برخی از کودکان به دلایل رشدی و اختلالات در عملکرد مغز ممکن است دچار فراموشی باشند و نتوانند با سرعت سایر بچه‌ها چیزها را به یاد بسپارند. برخی از این اختلالات عبارت‌اند از:
راه های کمک به کودک فراموشکار
با تشخیص نشانه های فراموش کاری کودکان و پیدا کردن دلایل اصلی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا بهتر بتوانند حافظه را تقویت کرده و اطلاعات را به خاطر بسپارند. در ادامه راهکارهایی را برای کودک به کودکان فراموش کار ارائه می‌دهیم.
مهارت‌های سازمان‌دهی را تقویت کنید
به کودک یاد دهید که وسایل خود را در جای مشخصی قرار دهد تا آنها را راحت‌تر پیدا کند. با کمک برچسب‌ها و یادداشت ها به او کمک کنید تا وسایل خود را نشانه‌گذاری کرده و مرتب کند. از سنین پایین نظم و مدیریت وسایل را به او یاد دهید.
روتین را دست کم نگیرید
برنامه‌های ثابت، قابل پیش‌بینی و منظم طراحی کنید. این کار به کودک کمک می‌کند تا وظایف و مسئولیت‌های خود را راحت‌تر به یاد بسپارد. از نمودارها، یادآورهای تصویری و جدول‌ها برای این کار استفاده کنید و کار با چک‌لیست‌ها را به کودک بیاموزید تا چیزی را فراموش نکند.
از ابزارهای کمکی استفاده کنید
برای تقویم حافظه و کمک به برنامه‌ریزی می‌توانید از تقویم‌ها و پلنرهای برنامه‌ریزی کمک بگیرید. به کودک کمک کنید تا وظایف و کارهای خود را درون آن بنویسد و آنها را اولویت‌بندی کند. همچنین با کمک یادآورها، آلارم‌ها و برنامه‌های مورد نیاز به او کمک کنید تا کارهای خود را از یاد نبرد.
تکرار و تمرین را تشویق کنید
از او بخواهید درس‌ها و اطلاعات مهم و جدید را چندین بار مرور کند تا آنها را به خاطر بسپارد. از او بخواهید هرچه را یاد می‌گیرد برای شما توضیح دهد تا داده‌های جدید راحت‌تر در ذهن او حک شود. می‌توانید از دفترچه‌ها و کارت‌های یادآور کمک بگیرید.
محیطی آرام و متمرکز ایجاد کنید
سعی کنید محیط خانه را آرام و بدون هرج‌ومرج کنید تا کودک بتواند بهتر روی کارهای خود تمرکز کند. به او کمک کنید در یک بازه زمانی مشخص تنها روی یک وظیفه تمرکز داشته باشد.
کیفیت خواب کودک را بهبود دهید
سعی کنید روتین خانه را طوری طراحی کنید که کودک حدود ۱۰ ساعت خواب کافی و مفید داشته باشد. می‌توانید با تنظیم دما و نور اتاق، مدیتیشن، انجام روتین خواب، مطالعه و محدودیت استفاده از نمایشگرها و نیز انجام کارهای آرام‌بخش به کودک در خواب بهتر کمک کنید.
از متخصص کمک بگیرید
همان‌طور که در بخش‌های قبل اشاره کردیم، در بسیاری از موارد فراموش کاری کودکان بخش طبیعی از فرایند رشد آنها است و پس از تکامل رشد مغز و فرایند رشدی آنها این مشکل کاهش پیدا می‌کند. اما ممکن است در برخی از کودکان با وجود گذر زمان و استفاده از راهکارهای کمکی، باز هم مشکل فراموشی وجود داشته باشد. در این صورت بهتر است از بهترین روانشناس کودک در تهران یا شهر خود کمک بگیرید. روانشناس کودک دلایل ریشه‌ای و اصلی فراموشکاری کودک را بررسی کرده و به رفع آنها کمک می‌کند. بنابراین اگر فکر می‌کنید که به‌تنهایی نمی‌توانید به تقویت حافظه کودک کمک کنید، بهتر است با یک متخصص مشورت کنید.
سخن پایانی
فراموش کاری کودکان می‌تواند برای بسیاری از والدین و مربیان نگران‌کننده باشد، اما باید گفت که بخش زیادی از این مشکل با تکامل رشد مغز بهبود پیدا می‌کند. روانشناسان کودک به فرزند شما کمک می‌کنند تا چالش‌های مختلف را راحت‌تر مدیریت کرده و تمرکز و حافظه خود را بهبود دهند. کلینیک دکتر ساداتی به همراه تیم حرفه‌ای درمان خود در تلاش است تا مشکلات کودک شما را ریشه‌یابی کرده و در بهبود آنها به شما و فرزندتان کمک کند.
دیدگاهتان را بنویسید