بیش فعالی چیست؟
بسیاری از ما و اطرافیانمان ممکن است از اختلالهایی رنج ببریم که در آرامش، زندگی روزمره، روابط ما با افراد دیگر، کار کردن و یادگیری ما تاثیرگذار باشند. به همین دلیل بهتر است به علائم رفتاری خودمان و کودکانمان توجه کنیم و بهطور دورهای و منظم به درمانگر مراجعه کنیم تا همیشه بتوانیم اختلالات و مشکلات را قبل از اینکه حاد شوند، درمان و پیگیری کنیم. بیش فعالی یکی از اختلالهای شایع در بین کودکان و حتی بزرگسالان است که باید با علائم و ویژگیهای آن آشنا باشیم. داشتن اطلاعات واضح و دقیق، در قالب مناسب برای کودکان برای کمک به درک و مدیریت شرایط آنها مهم است. برای اینکه بدانید بیش فعالی چیست و آن را بهتر بشناسید با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
آشنایی با اختلال بیش فعالی
اختلال بیش فعالی کمبود توجه (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) که به اختصار ADHD نیز گفته میشود، یکی از شایعترین اختلالات عصبی رشدی در دوران کودکی است. این بیماری معمولا برای اولینبار در دوران کودکی تشخیص داده میشود و اغلب تا بزرگسالی ادامه مییابد. کودکان مبتلا ممکن است در توجه یا کنترل رفتارهای تکانشی مشکل داشته باشند. این افراد ممکن است بدون فکر کردن به نتیجه عمل کنند، یا بیش از حد فعال باشند. اختلال ADHD وضعیتی است که بیشتر بر رفتار افراد تاثیرگذار است. افراد مبتلا به بیش فعالی ممکن است بیقرار به نظر برسند یا در تمرکز مشکل داشته باشند.
علائم بیش فعالی یا ADHD بهطور معمول در سنین پایین مشاهده میشود. همچنین ممکن است زمانی که شرایط کودک تغییر میکند (مانند شروع مدرسه) بیشتر خود را نشان دهد. بیشتر موارد این اختلال در سنین سه تا هفت سالگی تشخیص داده میشود. البته در بعضی مواقع دیرتر مشخص میشود. باید دقت کنید که مواردی نیز وجود دارد که این بیماری در کودکی تشخیص داده نشده است و بعد در بزرگسالی خود را نشان میدهد. علائم ADHD معمولاً با افزایش سن بهبود مییابد، اما بسیاری از بزرگسالانی که در سنین جوانی به این بیماری مبتلا شدهاند، همچنان مشکلاتی را تجربه میکنند.
بیش فعالی و علائم آن
یکی از مهمترین قدمها بعد از اینکه یاد گرفتیم بیش فعالی چیست این است که علائم آن را با دقت بشناسیم. برای اینکه بدانیم کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی است یا خیر، نیاز به فرایندی چندین مرحلهای داریم. در واقع باید بدانید که هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص ADHD وجود ندارد. بسیاری از مشکلات مانند افسردگی، مشکلات خاص و شکلهای خاصی از ناتوانی در یادگیری میتوانند علائمی برای این اختلال باشند اما کافی و دقیق نیستند.
مهمترین مراحلی که در فرایند تشخیص ADHD طی شود، معاینههای پزشکی، تستهای شنوایی و بینایی، چکلیستها و ارزیابیهای کودک که با کمک خود کودک، والدین و مربیان انجام میشود.
ویژگی افراد مبتلا به بیش فعالی
- افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در مدیریت و سازماندهی زمان خود دچار مشکل باشند.
- در تمرکز کردن و تکمیل وظایف خود دچار مشکل هستند.
- در بعضی از مواقع در مدیریت و کنترل استرس خود دچار مشکل میشوند.
- احساس بیقراری یا بیحوصلگی دارند.
- رفتارهای تکانشگری و ریسکپذیری بالایی دارند.
- ممکن است در تعامل یا روابط اجتماعی خود مشکل داشته باشند.
- کودکان مبتلا به ADHD ممکن است به دستورات و خواستههای والدین خود گوش نکنند.
- بازه توجه این افراد کوتاه است و بهسرعت حواس آنها پرت میشود.
- این افراد ممکن است بیشازحد رویاپردازی کنند.
- بعضی از افراد مبتلا به این اختلال ممکن است چیزهای زیادی را فراموش کنند یا از دست بدهند.
درمان اختلال بیش فعالی
بعد از این که دانستیم بیش فعالی چیست باید به فکر کنترل و درمان آن باشیم. توجه داشته باشید که اختلال ADHD درمان قطعی ندارد اما بهتر است که هرچه زودتر تشخیص داده شود. این بیماری میتواند با حمایتهای آموزشی، مشاورههای منظم و دقیق، حمایت و راهنمایی والدین و کودک مبتلا و مصرف دارو آن را مدیریت و کنترل کرد. برای بزرگسالان مبتلا به این اختلال درمانهای جانبی مانند نوروفیدبک ، در کنار آن دارو درمانی و درمانهای روانشناختی مانند روش درمان شناختی رفتاری (CBT) بسیار موثر و مفید خواهد بود.
ADHD در بیشتر موارد، با ترکیبی از دارو و رفتاردرمانی درمان می شود. برای کودکان پیشدبستانی که بین ۴ تا ۵ ساله مبتلا به ADHD هستند، در مرحله اول رفتاردرمانی توصیه میشود و یکی از جدیدترین روشهای درمانی نوروفیدبک است که آن را مقدم بر دارو پیشنهاد میکنیم. این روش بهخصوص برای والدین کودک اولین مرحله از درمان به شمار میرود که بر آزمایش دارو اولویت دارد. البته باید توجه کنید که نتیجه روشهای مختلف به خانواده و کودک بستگی دارد. برنامههای درمانی مناسب در طول مسیر بهتر است شامل نظارت دقیق، پیگیری و ایجاد تغییرات مورد نیاز است.
سبک زندگی سالم
داشتن بدن سالم و قوی برای همه کودکان مهم است و میتواند بهویژه برای کودکان مبتلا به ADHD مهمتر باشد. علاوهبر رفتاردرمانی و دارودرمانی، داشتن یک سبک زندگی سالم میتواند مقابله با علائم ADHD را برای کودک شما آسانتر کند. ایجاد عادات غذایی سالم مانند خوردن مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل و انتخاب منابع مناسب پروتئین بدون چربی برای کودک بسیار مناسب است. انجام فعالیتهای بدنی روزانه متناسب با سن کودک یکی از موارد موثر برای کنترل ADHD است. محدود کردن مدت زمان استفاده روزانه از تلویزیون، رایانه، تلفن و سایر لوازم الکترونیکی و نیز رعایت میزان خواب توصیهشده در هر شب بر اساس سن در سلامت فرد بسیار موثر خواهد بود.
سخن پایانی
اگر کودک شما به ADHD مبتلا است بهتر است هرچه میتوانید درباره این اختلال بیاموزید و درگیر آن شوید. برنامه درمانی فرزندتان را با دقت دنبال کنید و بهصورت دورهای طبق تجویز پزشک به کلینیک مراجعه کنید. سعی کنید داروها را بهطور منظم و در زمان توصیهشده با دوز مناسب به او بدهید. با معلمان و مربیان فرزند خود در ارتباط باشید تا بتوانید بهطور دقیق از وضعیت رفتاری و سلامتی او مطلع باشید. همیشه روی نقاط و ویژگیهای مثبت فرزندتان تمرکز کنید و به او حس ناتوانی و متمایز بودن را القا نکنید. برای حمایت و افزایش آگاهی با دیگران ارتباط برقرار کنید. خود را بهروز نگه دارید و اطلاعات خود را وسیعتر کنید.
در این مقاله سعی کردیم تا بهطور ساده بیان کنیم که بیش فعالی چیست و افراد مبتلا به این اختلال چه ویژگیهایی دارند. آیا شما تابهحال با افراد مبتلا به ADHD تعامل داشتهاید؟ چه کارهایی را برای کمک به این افراد و خانواده آنها انجام دادهاید؟ نظرات و تجربههای خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
اختلال بیش فعالی سه نوع دارد که شامل:
نوع بیش فعال-تکانشی: علائمی مانند فعالیت زیاد، صحبتکردن زیاد و بیحوصلگی دارند.
نوع بیتوجه: در تمرکز کردن، تکمیل وظایف و پیروی از دستورالعملها مشکلاتی دارند و بهراحتی حواسشان پرت میشود.
نوع ترکیبی: این افراد هر دو گروه از علائم را دارند. در واقع هم بهصورت تکانشی عمل میکنند و هم در تمرکز کردن دچار مشکل هستند.
دانشمندان هنوز علل خاصی برای ADHD شناسایی نکردهاند. در حالی که شواهدی وجود دارد که نشان میدهد عوامل ژنتیکی میتواند با این اختلال مرتبط باشد. البته هنوز هیچ ژن یا ترکیب ژنی خاصی بهعنوان علت این بیماری شناسایی نشده است. همچنین عدهای از دانشمندان بر این باور هستند که عوامل ژنتیکی مانند وزن کم در هنگام تولد، زایمان زودرس، قرار گرفتن در معرض سمومی مانند سرب، الکل و سیگار در دوران بارداری و استرسهای شدید در دوران بارداری ممکن است در به وجود آمدن بیش فعالی نقش داشته باشند.
از این مطلب چقدر راضی بودید؟
روی ستاره کلیک کنید تا نظرتون ثبت بشه
میانگین امتیاز 0 / 5. تعداد رای دهندگان 0
تا حالا امتیازی برای این مطلب ثبت نشده؛ با ثبت نظرتون مارو خوشحال میکنید
دیدگاهتان را بنویسید