خودشیفتگی در کودکان؛ علائم و راهکارهای بهبود
کودکان در مسیر رشد خود سعی میکنند مهارتهای مختلفی را توسعه دهند. از جمله مهمترین مهارتها، ایجاد روابط اجتماعی، همکاری و همدلی با دیگران، شرکت در کارهای گروهی، توجه به دیگران و درککردن اطرافیان است که کودک باید آنها را در محیطی امن و حمایتگر یاد بگیرد. بعضی از والدین بعد از مدتی متوجه میشوند که کودک تمایلی به یادگیری و توسعه این مهارتها ندارد. همچنین مشاهده میشود که کودک به دیگران اهمیت نمیدهد. در اینجا ممکن است فرزند شما به اختلال خودشیفتگی مبتلا شده باشد. بنابراین بهتر است سریعتر با کمک متخصص آن را بهبود دهید. در این مطلب درباره خودشیفتگی در کودکان، دلایل این اختلال و علائم آن بیشتر صحبت میکنیم و راههایی را برای بهبود رفتارهای کودک خودشیفته ارائه میدهیم.
فهرست مطالب
- 1 خودشیفتگی در کودک به چه معنی است؟
- 2 علائم خودشیفتگی در کودکان
- 2.1 مشکل در پیدا کردن و حفظ دوستان
- 2.2 پایین آوردن کودکان دیگر
- 2.3 سرزنش کردن والدین
- 2.4 الگوهای مشکلساز در بازی
- 2.5 رفتارهای سرد و غرور بسیار
- 2.6 ناتوانیی در تایید خود
- 2.7 ناتوانی در تحمل استرس
- 2.8 ناتوانی در داشتن چارچوب اخلاقی
- 2.9 مشکلات در عملکرد تحصیلی
- 2.10 ناتوانی در پذیرش مسئولیت
- 2.11 بیزاری از تماس چشمی
- 3 راه های کمک به کاهش خودشیفتگی در کودکان
- 4 سخن پایانی
- 5 سوالات متداول
خودشیفتگی در کودک به چه معنی است؟
در قدم اول باید بدانید که خودشیفتگی در کودکان به چه شکل است و چه زمانی میتوانیم کودک را خودشیفته بدانیم. یادتان باشد که تشخیص خودشیفتگی در ابتدا ممکن است دشوار باشد، زیرا تا حدی خودمحور بودن کودکان طبیعی است و معمولا این ویژگی با رشد کودک کاهش پیدا میکند. اما یکی از مولفههای اصلی اختلال خودشیفتگی در کودک فقدان همدلی است. کودکان خودشیفته معمولا بیش از حد به خود اهمیت میدهند و در موارد شدیدتر درگیر تخیلات اغراقآمیز میشوند. آنها فکر میکنند که قدرت و موفقیت نامحدودی دارند. برخی از کودکان خودشیفته ممکن است به اطرافیان خود حسادت کنند و رفتارهای متکبرانه از خود نشان دهند.
علائم خودشیفتگی در کودکان
باید بدانید که خودمحوری و عدم همدلی با دیگران تنها شاخصهای خودشیفتگی نیستند. نشانههای دیگری هم وحود دارد که باید آنها را با دقت بیشتر در رفتار کودک جستوجو کنید. در ادامه نشانه های کودکان خودشیفته بیان شدهاند.
مشکل در پیدا کردن و حفظ دوستان
خودشیفتگی در کودکان باعث میشود که فرد در تمام روابط خود دچار مشکل باشد. این امر بهویژه در ایجاد و حفظ روابط با همسالاتن بیشتر به چشم میخورد. کودکان معمولا از سنین پایین پیدا کردن دوس را شروع میکنند تا بهمرور زمان و با افزایش سن به دوستیهای پایدار برسند. کودکان مبتلا به خودشیفتگی هرگز به دوستیهای پایدار نمیرسند، زیرا آنها معمولا فاقد حس همدلی و مسئولیتپذیری هستند و حس حسادت قدرتمندی دارند.
اگر نمیدانید چطور کودک مهربانی داشته باشید، راه های آموزش همدلی به کودک را بخوانید.
پایین آوردن کودکان دیگر
بچههایی که از اختلال خودشیفتگی رنج میبرند تحمل شنیدن صحبت از کودکان دیگر را ندارند. آنها نمیخواهند که فرد دیگری مرکز توجه باشد و به همین دلیل تلاش میکنند تا درباره کودکان دیگر انتقاد یا بدبینی خود را نشان دهند. از نظر این کودکان شنیدن صحبتهای خوب و مثبت درباره کودکان دیگر دردناک و ناراحتکننده است.
سرزنش کردن والدین
خودشیفتگی در کودکان باعث میشود که بسیاری از آنها خودبزرگبینی داشته باشند و نسبت به سایر کودکان گوشهگیر باشند. این رفتارها مکانیسمهای دفاعی هستند که فرد از طریق آنها از خودش محافظت میکند. کودکان خودشیفته معتقد هستند که بزرگسالان بیکفایت و غیرقابل اعتماد هستند. بنابراین این کودک تمام بدبختیها و اشتباهات خود را به گردن بزرگسالان میاندازد.
الگوهای مشکلساز در بازی
یکی از ضروریترین ابزارها برای رشد کودک بازیکردن است. کودکان خودشیفته ممکن است رفتارهایی از خود بروز دهند که نشاندهنده الگوهای آسیبشناختی باشند. کودک ممکن است در بازیها بیشازحد از واقعیت فاصله بگیرد. همچنین ممکن اشت تعاملات مشکلسازی بین همبازیها یا اسباببازیهایش شکل بگیرد. برای مثال الگوهایی مانند انتقامجویی، عدم انعطافپذیری، عدم پذیرش نظرات و تایید دیگران، تخریب شدید و مکرر در بازی ممکن است در بازی کودکان خودشیفته مشاهده شوند.
رفتارهای سرد و غرور بسیار
خودشیفتگی در کودکان باعث میشود که فرد به این باور درونی برسد که از دیگران خاصتر است. این باور از بیرون به نظر میرسد که کودک تمایلی برای برقراری ارتباط و ایجاد تعامل با دیگران ندارد. آنها معمولا دیگران را تحقیر میکنند یا تحقیر کردن دیگران را تشویق میکنند.
ناتوانیی در تایید خود
باید بدانید که خودشیفتگی از عزت نفس شکننده ناشی میشود. بنابراین کودکان خودشیفته معمولا قادر به شناسایی و حفظ ویژگیهای مثبت خود نیستند. این خلاء میتواند منجر به انجام کارهایی شود که کودک بخواهد خود را شجاغ نشان دهد. کودک خودشیفته با انجام برخی از کارها میخواهد از محیط بیرونی اعتبار کسب کند.
ناتوانی در تحمل استرس
یکی از علائم خودشیفتگی در کودکان این است که ومقتی کودک با موقعیت دشواری روبهرو میشود، نمیتواند آن را مدیریت کند. به همین دلیل معمولا پسرفت کرده و کوچکتر از سن خود عمل میکند. کودکان خودشیفته معمولا توانایی تسکین و مدیریت احساسات خود را ندارند و نمیتوانند بهخوبی از پس چالشها بر آیند.
ناتوانی در داشتن چارچوب اخلاقی
کودکان مبتلا به خودشیفتگی معمولا فاقد همدلی هستند و در بسیاری از موارد نمیتوانند درست را از نادرست تشخیص دهند. به همین دلیل برخی از آنها مشکل دروغ گفتن یا دزدی را درک نمیکنند. اگر کار نادرستی انجام دهند معمولا احساس پشیمانی نمیکنند.
مشکلات در عملکرد تحصیلی
باید بدانید که کودکان خودشیفته اغلب مهارتهای زبانی و واژههای پیشرفتهای را برای پوشاندن کاستیهای خود به کار میبرند. آنها وقتی چیزی را درک نمیکنند از سخنان ماهرانه استفاده میکنند. اما از طرفی این کودکان معمولا در عملکرد تحصیلی خود دچار مشکلاتی میشوند.
ناتوانی در پذیرش مسئولیت
خودشیفتگی در کودکان در بسیاری از مواقع خود را با عدم مسئولیتپذیری نشان میدهد. کودکان مبتلا به این اختلال بر این باور هستند که خاص هستند و نیازهای آنها بر هر چیزی اولویت دارد. آنها اغلب از اعترافکردن به اشتباهات خود خودداری میکنند. آنها در ذهن خود به روشهایی برای برآورده کردن نیازهایشان فکر میکنند و با خود میگویند این تنها چیزی است که اهمیت دارد.
بیزاری از تماس چشمی
یادگیری تماس چشمی مناسب یکی از مهارتهای اجتماعی است که کودک در طول زمان آن را میآموزد. بسیاری از کودکان مبتلا به خودشیفتگی از برقراری تماس چشمی با دیگران اجتناب میکنند. این کودکان معمولا به دلیل عزت نفس پایین و تلاش برای پنهانکردن آن تماس چشمی برقرار نمیکنند. توجه داشته باشید که خودداری از تماس چشمی مناسب ممکن است نشاندهنده اختلال ADHD یا بیشفعالی هم باشد.
راه های کمک به کاهش خودشیفتگی در کودکان
- با فرزند خود درباره تاثیر رفتارهایش بر دیگران صحبت کنید. او را تشویق کنید تا همدلی را تمرین کند و از دیگران برای رفع نیازهای خود استفاده نکند. صحبتکردن با کودک باعث میشود که او بتواند محبت و ایجاد روابط سالم را تجربه کند.
- روی خودآگاهی عاطفی خود کار کنید. بهتر است والدین از رفتارها و احساسات خود آگاهی داشته باشند و وضعیت خانواده را زیر نظر بگیرند. یادتان باشد که باور به اینکه فرزند شما خاص است و نوع رفتارهای شما با کودک میتواند خودشیفتگی را در او پرورش دهد.
- شیوه فرزندپروری را خود بازنگری کنید. باید بدانید که رفتارها و کارهایی که انجام میدهید، تاثیر بسیاری روی شخصیت و رشد کودک دارد. بنابراین اگر اشتباهی در رفتارهای شما با کودک وجود دارد، سعی کنید آنها را برطرف کنید. تغییر رفتارهایی مانند توجه بیشازحد به کودک یا طرد کردن او، القای خاص بودن به کودک یا تحقیر و سرزنش او، صحبتنکردن و عدم وقتگذرانی با کودک از جمله مواردی هستند که میتوانند روی افزایش شدت خودشیفتگی در کودک تاثیرگذار باشند.
- سعی کنید حرفهای کودک را گوش دهید و احساسات او را درک کنید. زمانی را برای گذراندن وقت با کودک در نظر بگیرید. این کار باعث میشود که حس ارزشمندی در کودک تقویت شود و خود را بیشتر دوست داشته باشد.
- از یک متخصص روانشناسی کمک بگیرید. اگر نشانههایی از خودشیفتگی را در کودک خود میبینید و رفتارهای او نگرانکننده است، حتما با یک روانشناس خوب کودک مشورت کنید تا راهکارهای مورد نیاز را به شما ارائه دهد.
سخن پایانی
خودشیفتگی در کودکان باعث میشود که کودک خود را مرکز توجه بداند و همیشه نیازهای خود را بر دیگران مقدم بداند. کودکان خودشیفته معمولا عزت نفس پایینی دارند و با پایین آوردن دیگران سعی در پوشاندن ضعفهای خود دارند. بهبود و درمان خودشیفتگی کودک ممکن است به زمان زیادی نیاز داشته باشد، زیرا کودک معمولا درک درستی از رفتارهای خود ندارد و از طرفی نمیخواهد نیازهای خود را نادیده بگیرد. متخصص روانشناسی کودک میتواند با جلسات رواندرمانی و گفتاردرمانی درک کودک را از خود و احساساتش بهبود دهد. همچنین کودک در جلسات درمانی یاد میگیرد که دیگران و نیازهایشان هم اهمیت دارد و او باید همدلی و ارتباط با دیگران را بیاموزد.
سوالات متداول
محققان عقیده دارند که ابتلا به اختلال خودشیفتگی میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. ممکن است به دلایل بیولوژیکی یا ژنتیکی این اختلال در کودک به وجود بیاید. همچنین نحوه رفتار والدین و اطرافیان، تجربههای ناخوشایند و تروماها، تحقیر و سرزنششدن از طرف دوستان یا همسالان، توجه بیشازحد به کودک و ارائه امکانات بیشازحد به او میتواند از دلایل خودشیفتگی در کودکان باشد.
از این مطلب چقدر راضی بودید؟
روی ستاره کلیک کنید تا نظرتون ثبت بشه
میانگین امتیاز 0 / 5. تعداد رای دهندگان 0
تا حالا امتیازی برای این مطلب ثبت نشده؛ با ثبت نظرتون مارو خوشحال میکنید
دیدگاهتان را بنویسید