ناسازگاری فرزندان با والدین؛ دلایل و راهکارها
روابط بین والدین و فرزندان در عین اینکه بسیار عمیق و حیاتی است، بسیار پیچیده بوده و گاهی با چالش‌هایی همراه است. کودکان در فرایند رشد، هویت خود را توسعه می‌دهند و به همین دلیل ممکن است ناسازگاری فرزندان با والدین افزایش پیدا کند. تفاوت‌های بین بچه‌ها و پدر و مادر باعث ایجاد سوء تفاهم، درگیری و تعارض می‌شود. بنابراین والدین باید با کمک راهکارهای عملی، این ناسازگاری را به حداقل برسانند و تفاوت فرزندان با خود را درک کنند. در این مطلب می‌خواهیم دلایل ناسازگاری والدین با فرزندان را بررسی کنیم و راه‌هایی برای بهبود آن ارائه دهیم. اگر شما هم نگران روابط و حل تعارضات خود را فرزندتان هستید، با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
دلایل ناسازگاری بین والدین و فرزندان
در قدم اول برای حل تعارضات و بهبود ارتباط والدین و کودک و نوجوان، باید دلایل این ناسازگاری را بشناسید. این کار به شما کمک می‌کند تا درک بهتری از تفاوت‌های خودتان با فرزندانتان داشته باشید و به دنبال شبیه کردن آن‌ها با خود نباشید. در ادامه مهم‌ترین دلایل این ناسازگاری را مرور می‌کنیم.
- شکاف بین نسل‌ها: باید بپذیرید که شما فرزندتان در دوره‌های مختلفی رشد می‌کنید. آن‌ها ارزش‌ها، هنجارها و باورهای متفاوتی نسبت به شما دارند که این مسئله یکی از مهم‌ترین سرچشمه‌های تعارض با فرزندان و از جمله مهم‌ترین چالش های تربیت فرزند است.
- مراحل رشد فرزند: رشد شناختی و عاطفی کودکان مدام در حال توسعه و بهبود است که این تغییرات به‌خصوص با شروع دوران بلوغ می‌تواند باعث ایجاد ناهماهنگی و ناسازگاری فرزند با والدین و انتظارات آن‌ها شود.
- سبک ارتباطی متفاوت: بسیاری از والدین در نحوه بیان خواسته‌ها و انتظارات با فرزندان خود متفاوت هستند و به همین دلیل سوء تفاهم و احتمال ایجاد تعارض افزایش پیدا می‌کند.
- تمایل به استقلال کودک: بچه‌ها به دنبال کشف هویت و عملکرد مستقل هستند که این ویژگی در دوره بلوغ بسیار چشمگیر‌تر می‌شود. آن‌ها به دلیل تمایل به کسب استقلال ممکن است نقش‌ها و مرزها را به چالش بکشند و به همین دلیل با پدر و مادر ناسازگاری داشته باشند.
- تاثیرات محیطی: یکی از مهم‌ترین دلایل ناسازگاری فرزندان و والدین نقش دوستان، هم‌سالان، رسانه‌ها و تغییرات اجتماعی است. این موارد می‌تواند دیدگاه‌ها و نظرات متفاوتی را نسبت به والدین در کودک شکل دهد.
- تربیت نامناسب: یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، رفتارهای نامناسب با کودک است. والدین سمی با رفتارها و افکار نامناسب زمینه‌ساز ناسازگاری با فرزند خود می‌شوند.
توصیه می‌کنیم نشانه های والدین سمی را بیشتر بشناسید تا از آن‌ها پرهیز کنید.
علائم ناسازگاری فرزندان با والدین
حالا که با دلایل ناسازگاری کودک با والدین آشنا شدید، بهتر است علائم و نشانه های ناسازگاری فرزندان با والدین را بشناسید. اگر چندین نشانه را به مدت طولانی مشاهده کردید، بهتر است از یک روانشناس کودک خوب و حرفه‌ای کمک بگیرید.
- نوسانات خلقی: کودک یا نوجوان، هنگام تعامل با والدین تغییرات احساسی سریعی دارد.
- تناقض در رفتار: فرزند شما ممکن است در مدرسه از قوانین پیروی کند، اما قوانین خانه را زیر پا بگذارد. همچنین می‌بینید که با دیگران مؤدب است و به والدین بی‌احترامی می‌کند.
- ارتباطات انتخابی: کودک یا نوجوان اطلاعات و مسائل خود را با دوستان به اشتراک می‌گذارد، اما آن‌ها را از والدین مخفی می‌کند. همچنین ممکن است کودک در کنار خانواده ساکت و گوشه‌گیر باشد، اما در جمع کاملا برعکس عمل کند.
- تغییر علاقه‌ها: کودک یا نوجوان علاقه خود را به کارهایی که قبلا با والدین انجام می‌داد، از دست می‌دهد.
- کودک گاهی اوقات به والدین نزدیک می‌شود و برخی مواقع از والدین فاصله می‌گیرد.
- گاهی کودکان یا نوجوانان نسبت به مسائل جزئی واکنش بیش‌ازحدی نشان می‌دهند.
- کودکان در برخی از زمینه‌ها خواستار استقلال هستند، اما در برخی دیگر به والدین وابسته هستند.
- مشاجره‌های مکرری بین والدین و فرزندان حتی در مسائل جزئی وجود دارد.
- هر کدام از طرفین برداشت اشتباهی از صحبت‌ها و رفتارهای طرف مقابل دارد.
- کودک ممکن است برخی از صحبت‌های والدین را بشنود و به برخی دیگر واکنشی نشان ندهد.
- هم والدین و هم فرزندان در بیان و بروز احساسات خود به یکدیگر با مشکل مواجه هستند.
این مطلب را هم بخوانید: رفتارهای اشتباه و مخرب والدین
راه های کاهش ناسازگاری فرزندان با والدین
تا به اینجا درباره دلایل و علائم ناسازگاری بین والدین و فرزندان صحبت کردیم. ممکن است برایتان سوال شود که برای بهبود و کاهش ناسازگاری والدین و فرزندان باید چه کار کنید؟ در ادامه راهکارهایی را ارائه می‌دهیم تا بتوانید با پیاده‌سازی آن‌ها، سطح تعارض و ناسازگاری با فرزندتان را کاهش دهید. توجه به نکات مهم تربیت فرزند می‌تواند در بهبود روابط شما با فرزندتان بسیار موثر باشد.
گوش دادن درست را تمرین کنید
یکی از مهم‌ترین ریشه‌های مشکل ناسازگاری پدر و مادر و فرزندان این است که به دلیل مشغله‌های روزمره و خستگی‌ها، پای صحبت فرزند خود نمی‌نشینید. بهتر است زمانی را به گوش دادن دقیق و فعالانه اختصاص دهید. با این کار می‌توانید به درک بهتر دیدگاه‌های طرفین کمک کنید و تعارض‌ها را کاهش دهید.
ارتباطات آزاد و عمیق را بهبود دهید
یکی از مهم‌ترین اصولی که تعارض و ناسازگاری والدین و فرزندان را کاهش می‌دهد، بهبود ارتباطات دوطرفه است. محیطی امن را ایجاد کنید و در آن هم شما و هم فرزندتان درباره احساسات، افکار و دغدغه‌های خود صحبت کنید. مهم است که فضایی بدون قضاوت و بر پایه اعتماد طراحی کنید تا کودک بدون ترس درباره نیازها و احساسات خود صحبت کند.
برای آشنایی بیشتر، راه های تقویت رابطه والدین و فرزند را بخوانید.
انعطاف‌پذیر باشید
باید بپذیرید که کودک شما فردی متفاوت با شما است که افکار، ارزش‌ها و چارچوب خاص خود را دارد. بنابراین باید انعطاف‌پذیرتر باشید و تفاوت‌های خود با کودکتان را بپذیرید. باید تمرین کنید که سبک های فرزندپروری و نوع رفتار با کودک را متناسب با فرایند رشد و نیاز کودک خود تغییر دهید.
زمانی را برای فعالیت‌های مشترک در نظر بگیرید
برای اینکه ارتباط و پیوند شما و فرزندتان عمیق‌تر شود، بهتر است فعالیت‌های مشترک را فراموش نکنید. می‌توانید با توافق دوطرفه به یک سفر و دیدن نقطه‌ای خاص بروید یا یک بازی و کار مشترک را برنامه‌‌ریزی کنید. از نظافت خانه و سامان‌دهی حیاط گرفته تا پختن یک غذای جدید، ورزش یا پیاده‌روی می‌تواند به ایجاد ارتباط بهتر کمک کند.
مرزهای روشن و واضحی را در نظر بگیرید
یکی از مهم‌ترین کارها برای داشتن فرزندپروری موفق این است که قوانین و انتظارات خود را به طور معقول تنظیم کنید و برای هرکدام پیامدهای متناسبی در نظر بگیرید. این کار به کودک کمک می‌کند تا بدون تعارض کارها و وظایف خود را انجام دهد.
اطلاعات خود را توسعه دهید
بدون شک دنیای والدین، سبک تربیتی و نیازهای آن‌ها بسیار با کودکان و نوجوانان امروزی متفاوت است. بنابراین برای کاهش تعارض و ناسازگاری فرزندان با والدین باید خود را آموزش دهید. درباره چالش‌های مختلف، فرهنگ نوجوانان و جوانان امروزی و تکنیک‌های ارتباط بهتر با کودک و نوجوان مطالعه کنید و اطلاعات خود را توسعه دهید.
از روانشناس کودک غافل نشوید
ممکن است با اینکه راه‌هایی را برای کاهش تعارض و ناسازگاری امتحان می‌کنید، باز هم به نتیجه دلخواه نرسید. اینجاست که یک روانشناس کودک و نوجوان می‌تواند با ارزیابی ویژگی‌ها و رفتارهای کودک به شما کمک کند تا راهکارهای مناسب را راحت‌تر پیدا کنید و به نتیجه دلخواه برسید. بنابراین پیشنهاد می‌کنید برای مدیریت روابط خود با فرزندتان از یک درمانگر حرفه‌ای کمک بگیرید.
سخن پایانی
باید بپذیرید که ناسازگاری و وجود تعارض طبیعی و اجتناب‌ناپذیر است و نباید به آن به چشم معضل پایدار و حل‌نشدنی نگاه کنید. با درک ریشه‌ها و دلایل ناسازگاری فرزندان با والدین می‌توانید درک بهتری از احساسات، افکار و رفتارهای فرزند خود داشته باشید. همچنین با کمک راهکارهایی که بیان کردیم و تلاش و صبر می‌توانید معضلات و شکاف‌ها را شناسایی و بهبود دهید. توصیه می‌کنیم در این مسیر حوصله و صبوری داشته باشید تا بتوانید رابطه بهتری با فرزند خود برقرار کنید. کلینیک دکتر ساداتی در کنار شما است تا به شما کمک کند ریشه‌های اختلاف و تعارض با فرزندتان را بیابید و کیفیت رابطه با او را افزایش دهید.
دیدگاهتان را بنویسید