چگونه با کودک درباره موضوعات دشوار صحبت کنیم؟
بدون شک همه ما میدانیم که زندگی پر است از اتفاقات خوب و بد و لحظات تلخ و شیرین. کودکان نیز بهمرور در این مسیر قرار میگیرند و سختیها و اتفاقات دشوار را تجربه میکنند. هرچه کودک برای چالشها و سختیها آمادهتر باشد، بهتر میتواند با آنها مقابله کند و راحتتر مشکلات خود را حل کند. لازمه این آمادگی این است که والدین باید از قبل آموزشهای لازم را به کودک بدهند. یکی از سختترین مراحل صحبتکردن درباره موضوعات دشوار است که ممکن است فشار زیادی را به والدین وارد کند. صحبت درباره طلاق، بیماری، مرگ، رابطه جنسی و مهاجرت مواردی هستند که ممکن است ذهن کودک آمادگی پذیرش آنها را نداشته باشد. به همین دلیل والدین باید با تکنیکهای صحبت کردن با کودک درباره موضوعات دشوار آشنا شوند که در این مطلب به آنها اشاره خواهیم کرد.
فهرست مطالب
چرا صحبت کردن درباره موضوعات سخت با کودکان اهمیت دارد؟
فراموش نکنید که طلاق، مرگ، بیماری، بلایای طبیعی و بسیاری از موارد مشابه بخشهای جدانشدنی زندگی انسان هستند. صحبت کردن با کودک درباره موضوعات دشوار یکی از مهمترین راههایی است که به کمک آن میتوانید فرزند خود را برای مقابله با مشکلات زندگی آماده کنید. یادتان باشد که اگر ارتباط صمیمانهای با کودک داشته باشید، فرزندتان یاد میگیرد که همیشه میتواند درباره مسائل و چالشهای دشوار خود با شما صحبت کند. این پایهای عالی برای ارتباط با او در نوجوانی و سالهای آینده است.
صحبت کردن درباره موضوعات سخت با کودک، توانایی او را برای فکر کردن، برقراری ارتباط، مهارت حل مسئله و مقابله با چالشها تقویت میکند و باعث افزایش انعطافپذیری فرزند شما میشود. جالب است بدانید که صحبت کردن با کودکان درباره مسائل دشوار میتواند برای سلامتی او مفید باشد، زیرا کودک فرصت ابراز احساسات، درک و مدیریت آنها را با کمک شما به دست میآورد. همچنین آنها در طول زمان یاد میگیرند تا با استرسها و نگرانیهای خود کنار بیایند و بهتر آنها را مدیریت کنند.
صحبت درباره موضوعات سخت در سنین مختلف
فراموش نکنید که نحوه برخورد شما و صحبت کردن با کودک درباره موضوعات دشوار به سن کودک و نحوه دادارک او از دنیا بستگی دارد. بنابراین هنگامی که میخواهید در مورد مسائل سخت با فرزندتان صحبت کنید، باید این نکته را در نظر داشته باشید.
کودکان نوپا و پیش دبستانی
این کودکان تفاوت بین احساسات مختلف مانند شادی، غم، ترس یا خشم را درک میکنند، اما برای آنها برای درک احساسات پیچیدهتر به حمایت و اطمینان زیادی نیاز دارند. آنها هنوز در حال یادگیری تناسب مفاهیم با یکدیگر هستند و با روشهای ملموسی فکر میکنند. بنابراین برای صحبت کردن با این کودکان درباره موضوعات سخت، بهتر است تمرکز را روی احساساتی بگذارید که درک میکنند و تا جایی که میتوانید موضوع را به زبان ساده توضیح دهید. برای مثال:
- پدربزرگ مرده است و ما دیگر او را نمیبینیم. من خیلی ناراحتم.
- ما تو را دوست دارید، اما فکر میکنیم اگر من و مادر در خانههای متفاوتی زندگی کنیم، خانواده ما شادتر خواهد بود.
- وقتی تصادف کردیم، من هم واقعا ترسیدم، اما حالا در امنیت کامل هستیم.
کودکان سن مدرسه
در این سن، کودکان بلوغ عاطفی بیشتری دارند و میتوانند احساسات پیچیدهتری را درک کنند، اما این احساسات هنوز هم برای ادراک آنها پیچیده است و درک آن گاهی طاقتفرسا است. مغز این کودکان سرعت رشد زیادی دارد و آنها میتوانند اطلاعات جدید را بهخوبی جذب کنند. همچنین دنیای آنها نسبت به بچههای کوچکتر گسترش یافته و ممکن است از طریق دوستان یا مدرسه با موضوعات سخت مواجه شوند. بنابراین میتوانید با کودکانی که در سن مدرسه هستند، درباره احساسات پیچیدهتر صحبت کنید و جزئیات بیشتری را بگویید. برای مثال:
- مرگ به معنی این است که دیگر زندگی نمیکنیم. همه موجودات زنده بعد از مدتی میمیرند، مانند گلها، سگها و انسانها.
- ما تو را دوست داریم، اما من و پدرت دیگر نمیخواهیم با هم زندگی کنیم. ما در خانههای جداگانه زندگی خواهیم کرد، اما هر دو در کنار تو خواهیم بود.
اگر نمیدانید چطور والدین بهتری باشید، راه های تقویت رابطه والدین و فرزند را بیاموزید.
راهکارهای صحبت کردن با کودک درباره موضوعات سخت
محیط را در نظر بگیرید
برای صحبت کردن با کودک درباره مسائل سخت بهتر است محیطی امن و راحت را انتخاب کنید. یک مکان امن و پر از اعتماد برای یک مکالمه سخت ممکن است کمی دشوار باشد. برای مثال وقتی کودک وسط فروشگاه سوالات سخت خود را میپرسد، میتوانید به او توضیح کوتاهی بدهید و از او بخواهید وقتی به خانه برگشتید دربارهاش صحبت کنید. این کار باعث میشود که کودک راحتتر و بهتر موضوع را درک کند و حواسپرتی کمتری داشته باشد.
نسبت به وضعیت عاطفی و احساسات خود آگاه باشید
ممکن است در برخی از موضوعات مانند مرگ و جدایی، از نظر عاطفی بههمریخته باشید. این موضوع میتواند توضیحدادن به کودک را دشوارتر کند. بنابراین بهتر است درباره احساسات خود صادق باشید و آنها را بپذیرید. سپس در وضعیتی که از نظر احساسی تعادل دارید، مکالمه با کودک را انجام دهید. وقتی از نظر عاطفی خود را کنترل کرده باشید، میتوانید یک صحبت منطقی و آرام با کودک داشته باشید و بهخوبی به او اطمینان دهید که حمایتش میکنید و همیشه کنارش هستید. این کار به کودک هم یاد میدهد که انسان میتواند در لحظات دشوار زندگی هم احساسات خود را کنترل کند و بهطور منطقی صحبت کند.
از افکار و احساسات فرزندتان درباره موضوع بیشتر بدانید
برای شروع صحبت کردن با کودک درباره موضوعات دشوار میتوانید درک و احساسات فعلی او را درباره آن موضوع بپرسید. دانستن نگرانیها و میزان دانش او درباره موضوع مورد نظر میتواند درک بهتری به شما بدهد تا بتوانید با اطمینان، بینش و شفافیت بیشتر درباره آن صحبت کنید. آنها بهخصوص در سن مدرسه ممکن است در معرض برخی از موضوعات قرار گرفته باشند، اما ممکن است هنوز درک درست و کاملی از آن نداشته باشند. بنابراین بهتر است اجازه دهید سوالات خود را بپرسند و دانستههای خود را توضیح دهند.
به واکنشها و احساسات کودک توجه کنید
وقتی میخواهید درباره مسائل دشوار صحبت کنید، به نحوه رفتار، زبان بدن و واکنشهای کودک توجه داشته باشید. آیا آنها مضطرب میشوند یا حواس خود را پرت میکنند؟ آیا درباره موضوع واکنشی نشان نمیدهند و خاموش میمانند؟ این موارد ممکن است نشانههایی از عدم آمادگی آنها برای بحث در این مورد باشد. بنابراین میتوانید به آنها بگویید هر وقت احساس کردند آمادگی دارند، درباره آن موضوع صحبت خواهید کرد. هرگز آنها را مجبور به گفتوگو نکنید. بهتر است ارتباط را باز بگذارید و آنها را از منطقه امن خود خارج نکنید تا آمادگی لازم را پیدا کنند.
همیشه حقیقت را به کودک خود بگویید
یادتان باشد که دروغگفتن بهخصوص درباره موضوعات دشوار اصلا ایده خوبی نیست و فایدهای نخواهد داشت. اگر فکر میکنید باید حقیقت را از فرزندتان پنهان کنید، شاید به این معنی است که هنوز از نظر احساسی و روانی آمادگی صحبتکردن را ندارید. بهتر است حقایق را بهطور ساده و در حد درک و فهم آنها بیان کنید. وقتی درباره موضوعات سخت با فرزندتان صحبت میکنید، از احساسات خود هم صحبت کنید تا آنها بتوانند درک بهتری از احساسات خود پیدا کنند.
به کودک خود اطمینان بدهید و حمایتش کنید
یکی از مهمترین کارهایی که والدین هنگام صحبت کردن با کودک درباره موضوعات دشوار باید انجام دهند، این است که به فرزند خود اطمینان دهید که او را ایمن نگه میدارید. عمیقا محبت خود را به او ابراز کنید و به او بگویید که در هر شرایطی دوستش دارید. حتی اگر خودتان احساسات سخت را تجربه میکنید، به کودک اطمینان دهید که برای محافظت از او هر کاری بتوانید انجام میدهید. به آنها یادآوری کنید که روزهای سخت هم میگذرند و شما همیشه در کنار او هستید و حمایتش میکنید. به او کمک کنید که عزت نفس خود را حفظ کند و به علاقه شما نسبت به خودش باور داشته باشد.
از یک متخصص کمک بگیرید
با وجود تمام راهکارهایی که ارائه کردیم، ممکن است هنوز هم ندانید چطور باید با کودک درباره موضوعات سخت حرف بزنید. شاید درگیر مسائل سختتری هستید و به کمک بیشتری نیاز دارید. در این مرحله پیشنهاد میکنیم که از یک متخصص روانشناسی کودک کمک بگیرید. یادتان باشد که کودکان منحصربهفرد هستند و ممکن است رفتار و شخصیت کودک شما طوری باشد که نیاز به مشورت یک متخصص داشته باشید.
اگر نمیدانید درباره هر موضوعی چطور سر صحبت را باز کنید، یا از چه سنی صحبت درباره مسائل دشوار با کودک را شروع کنید، روانشناس کودک میتواند به شما کمک کند تا با توجه به شخصیت و احساسات کودک خود این مسیر را پیش ببرید. همچنین اگر زندگی شما دچار تغییرات جدی شده است و میبینید که کودک رفتارهای متفاوتی مانند گوشهگیری، پرخاشگری یا استرس را تجربه میکند، حتما از متخصص کمک بگیرید.
سخن پایانی
صحبت کردن با کودک درباره موضوعات دشوار یکی از دغدغههای والدین است که برخی از آنها نمیدانند باید از چه راهی و به چه شکلی این کار را انجام دهند. همچنین برخی از والدین برای روبهرو نشدن با کودک در این موقعیتها از صحبتکردن با آنها فرار میکنند. این رفتارها میتواند اطلاعات ناقص و گاهی نادرست را درباره موضوعات سخت به کودک بدهد. کودک ممکن است بر اساس صحبت دوستان یا چیزهایی که در مدرسه میشنود درباره این مسائل اطلاعاتی کسب کند. وظیفه والدین است که فضای امن، دوستانه و پر از اعتماد را برای کودک خود مهیا کنند و متناسب با درک و فهم کودک درباره مسائل دشوار صحبت کنند. این کار باعث میشود که کودک اطلاعات درستی را متناسب با سن خود دریافت کند و بتواند ارتباط بهترین با شما داشته باشد.
سوالات متداول
یادتان باشد که قدم اول این است که خودتان از نظر عاطفی و احساسی متعادل باشید و بتوانید با آرامش و منطق صحبت کنید. با توجه به سن و میزان درک کودک موضوع را سادهسازی کنید تا او بتواند احساسات خود را درک کند. همچنین باید فضایی امن، راحت، پر از اعتماد و حمایت را آماده کنید تا کودک احساس بدی نداشته باشد. هرگز با دروغ سعی نکنید که سوالات کودک را از سر باز کنید. همیشه حقیقت را متناسب با فهم و درک کودک برایش بازگو کنید.
از این مطلب چقدر راضی بودید؟
روی ستاره کلیک کنید تا نظرتون ثبت بشه
میانگین امتیاز 5 / 5. تعداد رای دهندگان 1
تا حالا امتیازی برای این مطلب ثبت نشده؛ با ثبت نظرتون مارو خوشحال میکنید
دیدگاهتان را بنویسید