چگونه استرس کودکان را از بین ببریم؟
در دنیای پرسرعت و پرمشغله امروز، نهتنها بزرگسالان، بلکه کودکان هم در معرض استرس بالایی قرار دارند. از فشارهای تحصیلی گرفته تا چالشهای اجتماعی و مشکلات خانوادگی، همگی میتواند در سنین کودکی و نوجوانی بچهها را دچار استرس کند. کودکانی که دچار استرس میشوند روحیه آسیبپذیری دارند و در صورت تشدید آن ممکن است روند رشد و سلامت روحی آنها تحت تاثیر قرار بگیرد. بنابراین والدین کودک نقش بسیار مهم و پررنگی دارند و باید به کودکان در مدیریت استرس کمک کنند. در این مطلب درباره استرس کودکان، علائم و راههای مدیریت آن صحبت خواهیم کرد.
فهرست مطالب
چرا کودکان دچار استرس میشوند؟
ممکن است فکر کنید که کودک دچار استرس نمیشود و این اختلالی برای بزرگترها است، اما این باور اشتباه است. استرس دوران کودکی ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد که حتی والدین از آن باخبر نشوند. تجربههای ناخوشایند و فشارهای مختلف میتواند کودک را به استرس شدید مبتلا کند و ناراحتی قابل توجهی را برای بچهها به وجود بیاورد. یادتان باشد تشخیص استرس کودکان و کمک به بهبود و مدیریت آن بسیار اهمیت دارد، زیرا اگر استرس کودک برطرف نشود، میتواند بهمرور زمان بر سلامتی جسمانی و روانی او تاثیر منفی بگذارد.
در حالتهای شدید استرس ممکن است کودک دچار مشکلاتی مثل سردرد یا معدهدرد شود. همچنین ممکن است کودکی که استرس دارد، به مرور دچار افسردگی یا اضطراب شدید شود. بنابراین بهتر دلایل ابتلا به استرس و علائم آن را بدانید و راههای کمککردن به کودک را با کمک روانشناس کودکان پیدا کنید. در ادامه مهمترین دلایلی که کودک را دچار استرس میکند، بیان میکنیم.
- چالشهای تعامل با همسالان
- مسائل خانوادگی مانند دعوای والدین
- فشارهای تحصیلی
- چالشها در مهارتهای اجتماعی
- مشکلات ناگهانی مانند طلاق والدین، فوت یکی از بستگان یا تولد یک عضو جدید در خانواده
- برنامهریزیهای بیشازحد و دستورالعملهای زیاد والدین و مربیان
- نداشتن حس امنیت در خانه و وجود ترس از والدین
علائم استرس کودکان چیست؟
یادتان باشد که شناخت علائم استرس در کودکان بسیار اهمیت دارد، زیرا شما باید در اسرع وقت به کودک کمک کنید تا بتواند استرس خود را مدیریت کند و آن را کاهش دهد. باید بدانید که کودکان استرس خود را از راههای مختلفی به والدین و بزرگسالان خود ابراز میکنند. رفتارهایی وجود دارد که شما باید آنها را زیر نظر داشته باشید تا در صورت مشاهده، حتما با یک روانشناس متخصص مشورت کنید. در ادامه این نشانهها را بررسی خواهیم کرد.
تغییرات رفتاری در کودکان
شما بهعنوان والدین کودک باید همیشه حواستان به رفتارهای فرزندتان باشد. باید به هرگونه تغییر ناگهانی و قابل توجه در رفتار کودکتان توجه کنید. این تغییرات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تغییرات خلق و خوی
- تحریکپذیری بالا
- نگرانیهای بیشازحد
- مشکلات زیاد در تمرکز
- تغییرات ناگهانی در الگوی غذا خوردن
- تغییرات در الگو و برنامه خواب
- گوشهگیری و اجتناب از فعالیتهای اجتماعی
علائم فیزیکی در استرس کودک
یادتان باشد که در کنار تغییرات رفتاری، استرس در کودک میتواند با علائم فیزیکی ظاهر شود. این علائم ممکن است راحتتر قابل تشخیص باشند، اما بسیاری از والدین آنها را با استرس کودک مرتبط نمیدانند و به همین دلیل ممکن است برای کاهش استرس کودک اقدامی نکنند. این علائم عبارتاند از:
- سردردهای مکرر
- درد معده
- بیخوابی یا دیدن کابوس
- ناراحتیها و دردهای فیزیکی ناگهانی و بیدلیل
تغییرات در عملکرد تحصیلی
فراموش نکنید که استرس میتواند بر عملکرد تحصیلی فرزند شما تاثیر بگذارد. اگر کودک بهطور ناگهانی علاقه خود به مدرسهرفتن را از دست میدهد یا متوجه کاهش نمرهها و عملکرد تحصیلی او میشوید، این مشکلات میتواند نشاندهنده استرس در کودک شما باشد. همچنین کودک ممکن است در تمرکز کردن برای درسها یا انجام تکالیف دچار مشکل شود. کودکی که دچار استرس شده است، احتمال دارد علاقه خود به انجام بعضی از فعالیتها را از دست بدهد.
البته باید بدانید که این مشکل با اختلال یادگیری در کودکان متفاوت است.
افزایش وزن کودک
استرس میتواند مکانیسمهای مقابلهای را به وجود آورد. کودک وقتی نمیتواند استرس خود را کاهش دهد، برای مقابله و فراموشکردن آن به رفتارهای پرخطری مانند غذا خوردن احساسی روی میآورد. بنابراین بهتر است به تغییرات ناگهانی در اشتها و وزن کودک خود توجه داشته باشید. یادتان باشد اگر پرخوری و علاقه بیازحد به غذاهای ناسالم را در کودک مشاهده کردید، حتما با دکتر روانشناس کودکان مشورت کنید تا بتوانید راههای مناسب را پیدا کنید.
تغییرات عاطفی
بسیاری از کودکانی که استرس را تجربه میکنند، ممکن است دچار تغییرات عاطفی شوند. بنابراین بهتر است مراقب رفتارهای احساسی کودک خود باشید. آگاهی از این نشانهها میتواند در رفع مشکلات و استرس کودک شما بسیار موثر باشد. بهتر است محیطی حمایتگر برای ابراز احساسات کودکتان فراهم کنید. تغییرات عاطفی در کودکانی که استرس دارند عبارتاند از:
- حساسیت بالای کودک
- بروز ناگهانی و فوران خشم
- غم و اندوه زیاد
- عزت نفس پایین
- ناامیدی و حسرت
برای کاهش استرس کودکان چه کارهایی انجام دهیم؟
وقتی که متوجه شدید کودک شما دچار استرس است، باید به روانشناس کودک مراجعه کنید. روانشناس دلیل استرس کودک را ریشهیابی میکند و راههای مناسب را برای کاهش استرس کودک به شما توصیه میکند. راههایی وجود دارد که اجرای آنها به میزان زیادی در کنترل استرس بچه ها موثر است. در ادامه برخی از این تکنیکها را بررسی میکنیم.
تمرینات تنفس برای کاهش استرس کودکان
شاید باورتان نشود اما تمرینهای تنفسی یک ابزار ساده و قدرتمند برای کودکان است که به تنظیم احساسات و کاهش استرس آنها کمک میکند. به کودک آموزش دهید که نفسهای آهسته و عمیق بکشد، با بینی دم و با دهان بازدم آرام انجام دهید. این تکنیک حس آرامش ایجاد میکند.
تصویرسازی هدایتشده
با کمک قدرت تخیل کودک سعی کنید تا فضای ذهنی آرامی برای او ایجاد کنید. برای او یک تصویرسازی مثبت و آرامشبخش مانند تجسم یک ساحل، جنگل یا یک مکان مورد علاقه انجام دهید و او را تشویق کنید تا این تصورات را انجام دهد.
مدیتیشن
تمرین مدیتیشن و ذهنآگاهی به میزان قابل توجهی استرس کودکان را کاهش میدهد. فرزندتان را تشویق کنید تا در لحظه حال تمرکز داشته باشد. به او کمک کنید تا احساسات خود را بپذیرد.
استفاده از هنر
هنر در طول زندگی بشر راهی برای کاهش استرسها و اضطرابهای درونی بوده است. استفاده از هنرهایی مانند طراحی، نقاشی یا نوشتن، فرصتی خلاقانه برای کودکان فراهم میکند تا احساسات خود را ابراز کنند و استرس خود را از بین ببرند. کودک را تشویق کنید تا احساسات خود را از طریق بیان هنر خود ابراز کند.
فعالیتهای بدنی و ورزش برای بهبود استرس کودکان
فعالیتهای بدنی یکی از بهترین راه های کاهش استرس کودکان است. فرزندتان را تشویق کنید تا رقص، دوچرخهسواری یا ورزش انجام دهند. بدن کودکان با شرکت در فعالیتهای بدنی، هورمون اندورفین ترشح میکند که باعث ایجاد لذت و آرامش میشود. ورزشکردن باعث بهبود اخلاق کودک و کاهش استرس میشود.
رژیم غذایی متعادل
مطمئن شوید که کودک شما از یک رژیم غذایی متعادل و کامل پیروی میکند. این رژیم باید شامل انواع میوهها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئینها باشد. بدنی که بهخوبی تغذیه شود، برای کنترل افکار و احساسات خود بسیار قویتر است. نوشیدن مقدار مناسبی آب در طول روز، کاهش مصرف قند مصنوعی و استفاده از میانوعدههای مفید در کاهش استرس کودک بسیار موثر است.
خواب کافی
تاثیر خواب کافی روی سلامتی بدن قابل چشمپوشی نیست. بهتر است برنامه خواب منظمی برای کودکتان ایجاد کنید تا به سلامت جسمی و روحی او کمک کرده باشید. خواب کافی در ساعت مناسب میتواند عملکرد هورمونها را بهبود دهد و به کاهش استرس کمک کند.
حمایت عاطفی در محیط خانه
مهمترین وظیفه شما این است که کودک خود را در هر شرایطی حمایت کنید. باید تلاشها و دستاوردهای او را تحسین کنید و فضایی امن و باز برای ابراز احساساتش فراهم کنید. به او اطمینان دهید که همیشه در کنار او هستید و با یکدیگر مشکلات را حل خواهید کرد. سعی کنید محیط خانه را بدون استرس نگه دارید. به صحبتهای کودکتان گوش دهید و با او همدل باشید.
کمک گرفتن از متخصص برای درمان استرس کودکان
در کنار تکنیکهایی که گفتیم، بهتر است همیشه از یک متخصص روانشناسی کودک کمک بگیرید. این کار باعث میشود که شما بتوانید راه درست برای کمک به کاهش استرس کودک را تشخیص دهید و میزان موفقیت و بهبود کودک را با کمک روانشناس کودکان بررسی کنید.
این مطلب را هم بخوانید: راهکارهای افزایش اعتماد به نفس کودکان
سخن پایانی
استرس در بسیاری از مواقع علاوه بر بزرگسالان، گریبان کودکان را هم میگیرد. استرس کودک باعث میشود که او نتواند تمرکز کافی بر فعالیتهای تحصیلی، مهارتهای اجتماعی و تعامل با گروه همسالان را داشته باشد. بنابراین بهتر است به محض اینکه علائم خاص یا تغییرات چشمگیری در رفتار، احساسات یا ظاهر کودک خود مشاهده کردید، برای تشخیص مشکل حتما به روانشناس کودک مراجعه کنید. در این مطلب سعی کردیم درباره راه های کاهش استرس کودکان صحبت کنیم. شما از برخورد با استرس کودک خود چه تجربهای دارید؟ آیا از متخصص کمک گرفتهاید؟ تجربهها و سوالات خود را با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
در بعضی از مواقع و به مقدار کم استرس میتواند مفید باشد. البته باید کودک احساس حمایت از طرف والدین و سرپرستان خود داشته باشد. در این صورت استرس به میزان کم میتواند یک تقویتکننده مثبت باشد. این میزان از استرس میتواند به بچهها کمک کند تا به سمت چالشهای جدید بروند، تلاش خود را روی اهداف خود متمرکز کنند و دستورالعملها را بهخوبی رعایت کنند. همچنین فرصتی برای بروز مهارتها و تواناییهای کودک فراهم میشود.
از این مطلب چقدر راضی بودید؟
روی ستاره کلیک کنید تا نظرتون ثبت بشه
میانگین امتیاز 0 / 5. تعداد رای دهندگان 0
تا حالا امتیازی برای این مطلب ثبت نشده؛ با ثبت نظرتون مارو خوشحال میکنید
دیدگاهتان را بنویسید