آموزش مهارت های حل تعارض به کودکان؛ ۱۰ تکنیک کاربردی
حتما تا به حال تجربه دعوا کردن، جیغکشیدن و داد و بیداد کودکان را داشتهاید. باید بدانید که به وجود آمدن تعارض و مشکل بین کودک و دیگران اجتنابناپذیر است. بنابراین والدین باید از همان دوران کودکی به کودک مهارت مدیریت تعارض و حلکردن آن را آموزش بدهند. کودکان باید یاد بگیرند که چگونه اختلاف نظرها را مدیریت کنند و برای مشکلات خود راه حل پیدا کنند. افرادی که از سن پایین مهارت های حل تعارض را یاد میگیرند، در بزرگسالی سازگارتر و انعطافپذیرتر هستند. در این مطلب راه هایی را برای آموزش مهارت های حل تعارض به کودکان بیان میکنیم. برای آشنایی با این تکنیکها با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
- 1 چرا آموزش مهارت های حل تعارض به کودک اهمیت دارد؟
- 2 به کودک یاد بدهید که آرامش خود را حفظ کند
- 3 راه حل برد-برد پیدا کنید
- 4 یک بازی تصادفی را امتحان کنید
- 5 به کودک بگویید در مواقع مورد نیاز کمک بخواهد
- 6 از کودک بخواهید هر چیزی که آزارش میدهد نادیده بگیرد
- 7 به کودک یاد بدهید تا خواستهها و احساس خود را بیان کند
- 8 نه گفتن را به کودک یاد بدهید
- 9 از کودک بخواهید رعایت نوبت را تمرین کند
- 10 مهارت گوش کردن را به کودک یاد بدهید
- 11 مهارت عذرخواهی را به کودک آموزش دهید
- 12 سخن پایانی
- 13 سوالات متداول
چرا آموزش مهارت های حل تعارض به کودک اهمیت دارد؟
کودکان در سنین پایین در زمینه روابط با دیگران چالشهایی دارند، زیرا آنها مدام در حال یادگیری هستند و میخواهند چیزهای جدید را کشف کنند. به همین دلیل کاملا طبیعی است که با والدین یا همسن و سالان خود تعارضاتی داشته باشند. بعضی از کودکان هنگامی که با تعارض یا مشکلی مواجه میشود، شروع به دعوا یا داد زدن میکنند. همچنین کودک ممکن است خشمگین و عصبانی شود و ناسزا بگوید. بنابراین اینجا است که نقش اساسی والدین پررنگتر میشود. پدر و مادر باید به کودک مهارتهایی را برای حل و فصل و مقابله با تعارضات یاد بدهند. کودکان ممکن است درکی از کارهای اشتباه خود نداشته باشند و این وظیفه پدر و مادر است که اینها را به کودک آموزش دهد.
بسیاری از افراد عقیده دارند که کودکان خودشان نحوه مدیریت و حل تعارض را یاد میگیرند، اما باید بدانید که کودک ممکن است ابتدا رفتارهای پرخاشگرانه، دشنامدادن و لجبازی را انتخاب کند. پس بهتر است که والدین قبل از به وجود آمدن این مشکلات، آموزش مهارت های حل تعارض به کودکان را انجام دهند. اگر نمیدانید که چه راههایی برای کودک شما بهتر و کاربردیتر است، توصیه میکنیم از یک روانشناس کودک خوب کمک بگیرید.
به کودک یاد بدهید که آرامش خود را حفظ کند
اولین قدم در مواجهشدن با هر تعارضی این است که آرامش خود را حفظ کنید. این تکنیک هم برای کودکان و هم بزرگسالان کاربرد دارد. حفظ آرامش در میان تعارض دشوار است، بنابراین باید از قبل به کودک یاد بدهید که در صورت رویارویی با مشکلات و تعارضات بتواند آرامش خود را حفظ کند. او را تشویق کنید تا راههای حفظ آرامش مانند تکنیکهای تنفس، پیادهروی یا فاصلهگرفتن و استراحت کوتاه را تمرین کند. همچنین از او بخواهید لیستی از کارهایی که او به او آرامش میدهند بنویسد. سپس میتوانید این لیست را جایی در معرض دید قرار دهید تا کودک بهمرور آنها را به خاطر بسپارد. این کار باعث میشود تا کودک بتواند شفافتر فکر کند و احساسات خود را بهتر مدیریت کند.
راه حل برد-برد پیدا کنید
یکی از مهمترین مهارت های حل تعارض در کودکان این است که آنها را تشویق کنید تا راههای برد-برد را پیدا کنند. به آنها یاد بدهید که راهحلی پیدا کنند که همه افراد از آن سود ببرند. این راه بهترین حالتی است که هر دو نفر میتوانند به آنچه که میخواهند برسند. کودکان باید یاد بگیرند تا درباره احساسات و خواستههای خود صحبت کنند و با توجه به نیازهای خود راهی پیدا کنند که هر طرف از آن سود ببرد.
یک بازی تصادفی را امتحان کنید
یک بازی شانس مانند ریختن تاس یا سنگ-کاغذ-قیچی معمولا راهی سریع برای حل تعارض است که بسیاری از بچهها بهراحتی آن را انجام میدهند. اگر کودکان جایی به تعارض رسیدند، با کمک یک بازی شانس تصمیم میگیرند که هرکس برنده شود تصمیم میگیرد که برای پایانیافتن تعارض چه کاری انجام دهند. این راه به کودک میآموزد که تمرین کند تا انعطافپذیری و قدرت پذیرش خود را بالا ببرد و بهطور منصفانه به نتیجه نگاه کند.
به کودک بگویید در مواقع مورد نیاز کمک بخواهد
کمکخواست از یک فرد بزرگتر میتواند یک ابزار ارزشمند برای حل تعارض و رسیدگی به مسائلی باشد که برای کودک بزرگ و دشوار به نظر میرسند. اگر کودک مجبور باشد با موقعیتی دست و پنجه نرم کند، ممکن است احساس ترس، ناامنی و اضطراب کند. بنابراین به کودک بیاموزید که مشکلات بزرگتر و مهمتر را تشخیص دهد و در مواقع ضروری از شما کمک بخواهد. به او بگویید که اگر احساس ناامنی میکند یا نمیتواند تعارضی را در مدرسه یا گروه دوستان حل کند، حتما آن را با شما در میان بگذارد.
همیشه به کودک بگویید که نیازی نیست بهتنهایی با موقعیتهای دشوار و چالشبرانگیز روبهرو شود. به آنها یادآوری کنید که همیشه در کنار آنها هستید و به آنها کمک خواهید کرد. این کار بهمرور باعث میشود تا کودک موقعیتهای سادهتر را راحتتر مدیریت کند و برای موقعیتهای دشوار از شما کمک بخواهد.
از کودک بخواهید هر چیزی که آزارش میدهد نادیده بگیرد
شاید در ابتدا گفتن این حرف آسانتر از انجامدادن آن باشد، اما با تمرین میتوان چیزهای کوچک و بیارزش را نادیده گرفت. بنابراین به کودک یاد بدهید که راههای مختلفی برای نادیدهگرفتن چیزهای مختلف را پیدا کند. به او بگویید میتواند از اتفاقات و رفتارهای بیارزش چشمپوشی کند. میتوانید راههای مختلف را با کمک کودک تمرین کنید تا او بهمرور یاد بگیرد اگر چیزی آزارش میدهد، آن را نادیده بگیرد. برای مثال او میتواند نفس عمیق بکشد و واکنشی نشان ندهد، یا به کار خود ادامه دهد. همچنین میتواند سکوت کند یا نگاهش را به سمت دیگری ببرد.
این مطلب هم برای شما مفید است: راه های بهبود سلامت روان کودکان
به کودک یاد بدهید تا خواستهها و احساس خود را بیان کند
یکی از مهمترین دلایلی که بین انسانها تعارض به وجود میآید این است که افراد با یکدیگر صحبت نمیکنند و نظرات و خواستههای خود را بهدرستی مطرح نمیکنند. این کار باعث میشود که سوء تفاهم، دلخوری و کدورت پیش بیاید یا اینکه کار به بحثکردن و افزایش تنش برسد. از کودکی به فرزند خود آموزش دهید که هنگام به وجود آمدن تعارض با دیگران، بهطور واضح احساسات خود را بیان کند و خواسته خود را بگوید. این کار باعث میشود تا کودک برای داشتن اعتماد به نفس بیشتر هم تمرین کند و بیان نیازهای خود را بهخوبی یاد بگیرد. با این کار کودکان بهمرور میفهمند که با هم صحبت کنند و در عین حفظ آرامش خواستههای خود را شرح دهند.
نه گفتن را به کودک یاد بدهید
یکی از مهمترین کارهایی که باید برای فرزندتان انجام دهید این است که به او مهارت «نه گفتن» را یاد بدهید. از او بخواهید با صدایی قوی و محترمانه به چیزی که خوشش نمیآید یا با آن مشکل دارد، نه بگوید. این کار باعث میشود که کودک بتواند مرزها را بهدرستی مشخص کند و خواسته خود را بهطور واضح به زبان آورد. کودک باید یاد بگیرد که اگر چیزی او را آزار میدهد یا درباره چیزی معذب است، بهراحتی نه بگوید. این کار به کودک و فرد مقابل کمک میکند تا حد و حدود را بشناسند و از سوء تفاهم جلوگیری کنند. مهارت «نه گفتن» بهخصوص در زمانی بسیار پرکاربرد است که کسی میخواهد کاری را بدون رضایت و اجازه کودک انجام دهد یا وسایل او را بردارد.
از کودک بخواهید رعایت نوبت را تمرین کند
یکی از مهمترین موارد آموزش مهارت های حل تعارض به کودکان تمرین رعایت نوبت و به اشتراک گذاشتن است. کودک باید یاد بگیرد که اگر چیزی را همزمان خودش و دوست، خواهر یا برادرش میخواهند، میتواند آن را تقسیم کند یا اگر برای بازی با یک وسیله تعارض دارند، بهطور نوبتی با آن بازی کنند. با کودک بازیهای هیجانانگیز نوبتی را تمرین کنید و به او بفهمانید که در بسیاری از موارد ما باید نوبت را رعایت کنیم و چیزهای مختلف را با افراد به اشتراک بگذاریم.
مهارت گوش کردن را به کودک یاد بدهید
یکی از مهمترین مواردی که باید از کودکی یاد بگیریم، مهارت شنیدن صحبتهای دیگران است. ما زمانی میتوانیم تعارضها را بهخوبی مدیریت کنیم که شنونده خوبی باشیم. این مسئله برای کودکان هم صدق میکند. باید به کودک یاد بدهید که حرفهای طرف مقابل را هم بشنود. به او کمک کنید تا شنونده خوبی باشد و صحبتها و احساسات دیگران را درک کند. این کار باعث میشود تا کودک بتواند بهتر تصمیم بگیرد و راحتتر تعارضها را مدیریت کند. همچنین انعطافپذیری، صبر و قدرت ادراک را در کودک تقویت خواهد کرد.
مهارت عذرخواهی را به کودک آموزش دهید
یکی از نکات مهم در آموزش مهارت های حل تعارض به کودکان، عذرخواهیکردن است. به کودک بگویید باید شجاعت آن را داشته باشد که وقتی اشتباه میکند، آن را بپذیرد و عذرخواهی کند. این کار به کودک کمک میکند تا بتواند مسئولیت کارها و صحبتهای خود را بر عهده بگیرد. کودک باید تمرین کند تا اگر کار اشتباهی انجام داد یا کسی را آزرد، بهخوبی عذرخواهی کند و اشتباه خود را قبول کند.
اگر میخواهید رابطه خوبی با فرزند خود داشته باشید، راه های درک کردن کودک را بیاموزید.
سخن پایانی
تعارض در سراسر زندگی ما از کودکی تا کهنسالی وجود دارد و گریزی از آن نیست. هیچکس نمیتواند همیشه با دعوا و مشاجره یا داد و فریاد تعارضات خود را مدیریت کند، بنابراین باید از کودکی به فرزندان خود مهارت مدیریت تعارض را بیاموزیم و راههای مختلف را به آنها یاد بدهیم. این راهها به کودک کمک میکنند تا بتواند موقعیتهای دشوار را مدیریت کند و توانایی حل مسئله را در خود توسعه دهد. همچنین تمرین این راهها انعطافپذیری، درک متقابل و مسئولیتپذیری را در کودک افزایش میدهند. در این مطلب سعی کردیم آموزش مهارت های حل تعارض به کودکان را بیان کنیم. یادتان باشد این مسیر ممکن است زمانبر باشد و شما باید با صبر و حوصله تمرینهای مختلف را انجام دهید تا کودک بهخوبی راههای مدیریت تعارض را یاد بگیرد. در این مسیر میتوانید از یک روانشناس کودک هم کمک بگیرید.
سوالات متداول
بهتر است به کودک یاد بدهید تا بتواند بهمرور خودش چالشها و تعارضهای پیش رو را مدیریت و حل کند. اگر مورد خطرناکی پیش آمد که امنیت یا سلامتی کودک یا فرد مقابل به خطر افتاد، حتما دخالت کنید. همچنین اگر کودک خودش از شما کمک خواست، سعی کنید شرایط را بهخوبی مدیریت کنید.
از این مطلب چقدر راضی بودید؟
روی ستاره کلیک کنید تا نظرتون ثبت بشه
میانگین امتیاز 5 / 5. تعداد رای دهندگان 1
تا حالا امتیازی برای این مطلب ثبت نشده؛ با ثبت نظرتون مارو خوشحال میکنید
دیدگاهتان را بنویسید