انواع فوبیا در کودکان را بشناسید
ممکن است برایتان پیش آمده باشد که کودکتان از پدیده یا موقعیت خاصی بهشدت احساس ترس کند. ترسهای شدید و غیرمنطقی کودک قطعا برای والدین ناراحتکننده و اضطرابآور است. بنابراین بهتر است درباره ترسها و فوبیاهای کودک خود دقت کافی داشته باشید و اطلاعات مناسب را برای بهبود و درمان کودک به دست آورید. یادتان باشد که فوبیا از ترسهای معمولی شدیدتر است و در موارد مختلف میتواند بهطور قابل توجهی زندگی روزمره، احساسات و عواطف کودک را تحت تاثیر قرار دهد. در این مطلب درباره انواع فوبیا در کودکان و راه های درمان آن بیشتر صحبت میکنیم.
فهرست مطالب
فوبیا چیست؟
برای اینکه بتوانید فوبیای کودک خود را بهبود دهید یا برای درمان آن اقدام کنید، قدم اول آن است که بدانید فوبیا در کودکان دقیقا چیست و به شکلی ظاهر میشود. فوبیا یک ترس قابل شناسایی، مداوم و بیشازحد است که ممکن است در مواردی غیرمنطقی به نظر برسد. فوبیا در کودک معمولا با حضور یک شیء، پیشبینی دیدن آن و ترس از قرار گرفتن در یک موقعیت خاص ایجاد میشود. بسیاری از کودکان و نوجوانان ممکن است به یک یا چند فوبیا مبتلا باشند و اضطراب شدیدی را هنگام مواجهشدن با آن موقعیت تجربه کنند.
انواع فوبیا در کودکان بسیار متفاوت است و بعضی از فوبیاهای رایج شامل ترس شدید از حیوانات، حشرات، خون، ارتفاع، فضای بسته یا پرواز است. اگر ترس شدیدی را در فرزند خود مشاهده کردید، باید این ترس حداقل شش ماه طول بکشد تا بتوان آن را فوبیا نامید. بعضی از ترسها و اضطرابها با بزرگتر شدن کودک یا تغییر موقعیت از بین میروند و ترسهای گذرا هستند. اما فوبیا ترسی ماندگار است و حتی ممکن است در طول زمان شدت پیدا کند. در این صورت توصیه میکنیم به بهترین دکتر روانشناس کودک در تهران یا شهر خود مراجعه کنید تا بتوانید هرچه سریعتر برای تشخیص و بهبود کودک از متخصص کمک بگیرید.
انواع فوبیا در کودک کداماند؟
حالا که با معنی فوبیا آشنا شدید، قدم بعدی این است که انواع فوبیا را بشناسید. یادتان باشد هرچه بیشتر درباره این ترسهای شدید در کودک اطلاعات خود را بیشتر کنید و به رفتارها و احساسات او توجه داشته باشید، راحتتر میتوانید فوبیای کودک را تشخیص دهید و برای بهبود و درمان او اقدام کنید. در ادامه انواع فوبیا در کودک را معرفی میکنیم.
فوبیای خاص
باید بدانید که فوبیای خاص در کودک یکی از رایجترین مدلهای فوبیا است و زمانی اتفاق میافتد که کودک در معرض موضوع یا موقعیت خاصی قرار میگیرد. در این حالت او دچار ترس و اضطراب شدیدی میشود و سعی میکند از آن شیء یا موقعیت دور شود. کودک بهشدت از این وضعیت میترسد و ترس زیادی را تحمل میکند. شدت این ترس ممکن است بهحدی باشد که فعالیتهای عادی کودک را مختل کند. بعضی از فوبیاهای خاص رایج عبارتاند از ترس از خون، ارتفاع، حشرات یا پرواز.
اختلال هراس
در این نوع فوبیا کودک در یک دوره غیر قابل پیشبینی و غیرمنتظره از ترس یا ناراحتی شدید را در خود احساس میکند. او ممکن است دچار حمله عصبی یا پانیک شود. علائم این اختلال شامل تنگی نفس، سرگیجه، سبکی سر، لرزش، ترس از دست دادن کنترل و تند شدن ضربان قلب است. این علائم ممکن است ساعتها ادامه داشته باشند، اما معمولا بعد از حدود ۱۰ دقیقه به اوج خود میرسند.
آگورافوبیا
یکی دیگر از انواع فوبیا در کودکان آگورافوبیا است که به ترس شدید از فضای باز گفته میشود. در این مدل فوبیا کودک میترسد بیرون از خانه بماند یا تنها در خانه رها شود. این فوبیا معمولا با یک یا چند فوبیا و ترس از حمله عصبی مرتبط است.
اختلال اضطراب اجتماعی
باید بدانید که اختلال اضطراب اجتماعی نیز در بسیاری از کودکان رایج است. در این نوع اختلال کودک از بعضی از موقعیتهای اجتماعی و حتی بودن در گروه همسالان و دوستان هم میترسد. برای مقال کودک نمیتواند بهراحتی در نمایشنامه مدرسه بازی کند یا در جمع بهخوبی حرف بزند.
اختلال اضطراب جدایی
کودک در این نوع از فوبیا از جدا شدن بسیار میترسد. او به یک یا چند شخص از نزدیکان خود مانند پدر و مادر بسیار وابسته است و همیشه از دوری آنها واهمه دارد. این نوع از ترس و فوبیا میتواند بهطور جدی روی عملکرد کودک، فعالیتهای روزانه و حتی احساسات و عواطف کودک تاثیرگذار باشد.
برای اطلاعات بیشتر درباره این اختلال، اضطراب جدایی کودکان را بخوانید.
لالشدن انتخابی
کودک ممکن است در بعضی از محیطها بتواند بهراحتی حرف بزند، اما این توانایی در برخی از موقعیتهای اجتماعی از او سلب میشود و او نمیتواند در آن موقعیت صحبت کند.
فوبیا چگونه تشخیص داده میشود؟
حالا که انواع فوبیا را شناختید، حتما میپرسید که فوبیاها در کودک چگونه تشخیص داده میشوند. باید بدانید که گاهی تشخیص بعضی از انواع فوبیا مانند اختلال پانیک یا حمله عصبی میتواند دشوار باشد. ابتدا پزشکان و روانپزشکان باید مطمئن شوند که کودک مشکل جسمی ندارد. سپس باید ارزیابیهای دقیقی از کودک به عمل آورند. در این مرحله از شما و گاهی خود کودک سوالات دقیق و جزئی پرسیده میشود و سوابق و علائم رفتاری و روانی او کاملا بررسی میشود. اگر کودک علائم و معیارهای بالینی خاصی را داشته باشد، فوبیا تشخیص داده میشود.
راه های درمان فوبیا چیست؟
وقتی که مطمئن شدید کودک شما به فوبیا مبتلا است و از ترس شدیدی رنج میبرد، حتما باید با روانشناس کودک و در صورت نیاز روانپزشک مشورت کنید. روند درمان کودک بهتر است زودتر و از سنین کودکی شروع شود. با بالاتر رفتن سن، درمان و کنترل ترسها بسیار دشوارتر میشود و چالشهای سختتری در این مسیر به وجود میآید. روشهای درمانی برای بهبود و کنترل اختلالها بسیار متنوع هستند و فوبیا نیز با توجه به نوع و شدت آن ممکن است به روشهای مختلف درمانی یا ترکیبی از آنها نیاز داشته باشد. همچنین سن و وضعیت سلامت کودک در انتخاب روش درمان فوبیا موثر است. در ادامه مهمترین روشها برای درمان فوبیای کودکان را معرفی میکنیم.
- درمان شناختی رفتاری یا درمان فردی: در این روش کودک با کمک روانشناس متخصص راهکارهایی را برای کنترل اضطراب، مدیریت لحظات ترس و کنترل حملههای پانیک عصبی یاد میگیرد و بهمرور با تمرین میتواند این راهها را عملی کند.
- خانواده درمانی: در این روش اعضای خانواده نیز راههایی را برای کمککردن به کودک مبتلا یاد میگیرند و از طرفی سلامت روان خود را در این مسیر پر از چالش حفظ میکنند.
- هماهنگی با مدرسه: ممکن است کودک در محیط مدرسه هم نیاز به حمایت و مراقبت داشته باشد و به همین دلیل درمانگر و والدین کودک باید برای برنامه درمانی کودک با مربیان و معلمان او هماهنگ باشند.
- دارو درمانی: برخی از کودکان در کنار روشهایی که گفتیم، به درمان دارویی هم نیاز دارند. برخی از داروها برای توقف و کنترل حملههای عصبی استفاده میشوند.
سخن پایانی
فوبیا یا ترس شدید از موقعیتی خاص در بسیاری از کودکان و نوجوانان رواج دارد. این ترس در صورتی که درمان و کنترل نشود در بعضی از موارد میتواند زندگی روزمره و عملکرد کودک را به چالش بکشد و اختلال ایجاد کند. بنابراین بهتر است والدین کودک با دقت رفتارها، احساسات و نحوه مواجهه کودک را با موقعیتهای مختلف زیر نظر داشته باشند تا اگر متوجه رفتار یا حرکات غیرطبیعی شدند، از متخصص کمک بگیرند. بهتر است درمان فوبیا در کودکان از سنین پایین شروع شود تا سریعتر و بهتر اثرگذار باشد. در این مطلب سعی کردیم درباره انواع فوبیا در کودکان و روشهای درمان آن صحبت کنیم. یادتان باشد اگر علائمی در کودک خود مشاهده کردید، حتما آن را با روانشناس کودک در میان بگذارید.
سوالات متداول
کودکان ممکن است به دلایل زیادی دچار اختلالهای اضطرابی یا فوبیا شوند. بعضی از انواع فوبیا ممکن است علتهای بیولوژیکی داشته باشند و مغز فرد هورمونهای کنترل احساسات را کمتر ترشح کند. همچنین فوبیا ممکن است بهطور ارثی یا ژنتیکی از والدین به کودک برسد. علاوه بر اینها اگر کودک موقعیتهای آسیبزا مانند جدایی والدین یا مرگ نزدیکان را تجربه کرده باشد، ممکن است اختلال فوبیا در او تقویت شود.
بدون شک والدین نقش مهمی در رشد کودک و شکلگیری احساسات و شخصیت او دارند. اگر کودک درگیر فوبیا است، شما میتوانید به شکلهای مختلفی به فرزندتان کمک کنید. بهتر است حمایتگر او باشید و هرگز او را قضاوت، سرزنش یا تحقیر نکنید. در برنامهها و جلسههای خانوادهدرمانی شرکت کنید و راهکارهای مختلف را به کار بگیرید. با دقت فرآیند درمان کودک و جلسههای درمانی او را پیگیری کنید و همیشه با درمانگر او در تماس باشید. سعی کنید اطلاعات خود را همیشه بالا ببرید و از تجربههای دیگران استفاده کنید.
از این مطلب چقدر راضی بودید؟
روی ستاره کلیک کنید تا نظرتون ثبت بشه
میانگین امتیاز 5 / 5. تعداد رای دهندگان 1
تا حالا امتیازی برای این مطلب ثبت نشده؛ با ثبت نظرتون مارو خوشحال میکنید
دیدگاهتان را بنویسید