نشانه های اختلالات روانی در کودکان؛ ۱۲ نشانه که باید جدی بگیرید!
در مسیر رشد کودکان ممکن است مشکلات و چالشهایی به وجود آید که والدین را نگران و مضطرب کند. یکی از این موارد مبتلا شدن کودک به اختلالات روانی است. کودکان ممکن است به دلایل مختلف ژنتیکی و اجتماعی به اختلال روانی مبتلا شوند، بنابراین بهتر است والدین سریعتر این اختلالات را تشخیص دهند تا بتوانند روند کنترل و درمان آن را پیش بگیرند. نکته مهم این است که علائم اختلالات روانی در کودکان ممکن است با بزرگسالان متفاوت باشد، به همین دلیل تشخیص آنها برای والدین دشوار باشد. در این صورت کودک نمیتواند در زمان مناسب درمان مناسب را دریافت کند. در این مطلب قرار است درباره نشانه های اختلالات روانی در کودکان صحبت کنیم تا اگر آنها را در کودک مشاهده کردید، بتوانید در اسرع وقت به درمانگر مراجعه کنید.
فهرست مطالب
- 1 بیماری یا اختلال روانی چیست؟
- 2 علائم و نشانه های اختلالات روانی در کودکان
- 2.1 غم و اندوه مداوم
- 2.2 کنارهگیری از تعاملات اجتماعی
- 2.3 آسیب زدن به خود
- 2.4 صحبت از مرگ یا خودکشی
- 2.5 پرخاشگری یا تحریکپذیری شدید
- 2.6 تغییرات قابل توجه در خلق و خو، رفتار و شخصیت
- 2.7 تغییرات در عادتهای غذایی
- 2.8 مشکلات خواب
- 2.9 دردهای جسمی مکرر
- 2.10 مشکل در تمرکز
- 2.11 تغییرات در عملکرد تحصیلی
- 2.12 دوری از مدرسه و غیبتهای زیاد
- 3 اختلالات روانی کودکان چگونه تشخیص داده میشود؟
- 4 سخن پایانی
- 5 سوالات متداول
بیماری یا اختلال روانی چیست؟
سلامت روان بهطور کلی به معنی سلامت کلی نحوه تفکر، تنظیم و مدیریت احساسات و رفتار انسان است. بیماری روانی یا اختلالات مربوط به سلامت روان تغییراتی را در الگوهای تفکر، احساس یا رفتار افراد ایجاد میکنند که باعث ناراحتی فرد شده و در عملکرد، زندگی فردی و رفتارهای اجتماعی او اختلال ایجاد میکند. اختلال سلامت روان در کودکان نیز با مفاهیمی مانند تاخیر یا اختلال در رشد تفکر و تحلیل، مهارتهای اجتماعی، شناخت و مدیریت احساسات و نحوه رفتار آنها تعریف میشود. شدت و نشانههای اختلالات مختلف با توجه به سن کودک و نوع اختلال متفاوت است. این مشکلات برای کودک بسیار آزاردهنده است و توانایی او را برای عملکرد مناسب در خانه، مدرسه یا در جمع همسالان کاهش میدهد.
علائم و نشانه های اختلالات روانی در کودکان
شناخت بهتر و بیشتر علائم بیماری های روانی به شما کمک میکند که سریعتر برای درمان فرزندتان اقدام کنید. بنابراین بهتر است با دقت به تغییرات رفتاری و احساسی کودک خود توجه داشته باشید. در ادامه مهم ترین نشانه های اختلال های روانی در کودکان را معرفی میکنیم.
غم و اندوه مداوم
اگر میبینید که کودک بهطور مداوم غمگین است و چیزهایی که دوست داشته، مانند گذشته او را خوشحال نمیکند، ممکن است دچار اختلالهایی مانند افسردگی شده باشد. یادتان باشد که اگر این وضعیت غم و اندوه فرزندتان بیشتر از دو هفته طول کشید، حتما با یک روانشناس کودک خوب مشورت کنید.
کنارهگیری از تعاملات اجتماعی
در برخی از اختلالها مانند اختلال اضطراب اجتماعی و افسردگی، کودک دیگر علاقهای به ارتباط با دیگران ندارد و سعی میکند از تعاملات و ارتباطات اجتماعی دوری کند. ممکن است او در گذشته فردی بوده که بهراحتی تعاملات اجتماعی برقرار میکرده، اما میبینید مدتی است که از جمع کنارهگیری میکند و تمایلی به برقراری ارتباط با دیگران ندارد. در این صورت بهتر است با متخصص مشورت کنید.
آسیب زدن به خود
یکی از مهمترین نشانه های اختلال روانی در کودکان این است که او درباره آسیب زدن به خودش صحبت میکند یا میبینید که به خود آسیب میزند. شدت و نوع آسیبزدن در هر کودک متفاوت است. برخی از کودکان یا نوجوانان بدن خود را زخم میکنند، برخی ممکن است با گرفتن رژیمهای سخت و نخوردن غذا این کار را انجام دهند.
صحبت از مرگ یا خودکشی
طبیعی است که کودکان در سنین پایین درباره مرگ سوالاتی بپرسند، زیرا درک دقیق و درستی از آن ندارند. اما اگر میبینید که کودک بیشازحد درباره مرگ یا پایاندادن به زندگی صحبت میکند، باید آن را جدی بگیرید. بسیاری از کودکانی که درگیری اختلالات روانی هستند، افکار خودکشی دارند که شدت آن در افراد مختلف متفاوت است، اما در هر حال باید جدی گرفته شود.
پرخاشگری یا تحریکپذیری شدید
اگر میبینید که کودکتان با کوچکترین مسئلهای به سرعت از کوره در میرود یا پرخاشگری میکند، بایدبه این نشانه توجه داشته باشید، زیرا ممکن است نشاندهنده ابتلا به اختلالی باشد. از دست دادن کنترل خشم، عصبانیشدن بیش از حد یا پرخاشگری در مسائل پیش پا افتاده میتوانند علائم جدی و مهمی باشند.
تغییرات قابل توجه در خلق و خو، رفتار و شخصیت
یکی دیگر از نشانه های اختلالات روانی در کودکان این است که والدین تغییرات شدیدی را در کودک خود حس میکنند. این تغییرات ممکن است در زمینه خلق و خوی آنها رخ دهد یا والدین تغییر رفتار کودک را مشاهده کنند. همچنین ممکن است شخصیت کودک به میزان زیادی تغییر کند که این ویژگیها میتواند نشاندهنده یک اختلال در سلامت روان کودک باشند.
تغییرات در عادتهای غذایی
بسیاری از کودکان در روند رشد خود ممکن است عادتهای غذایی مختلفی کسب کنند. اما اگر به یکباره میبینید که فرزندتان در عادتهای غذایی خود تغییر شدیدی ایجاد کرده است، باید این نشانه را جدی بگیرید. پرخوری عصبی یا کاهش شدید اشتها، رفتن به سمت غذاهای ناسالم یا زیادهروی در کم غذا خوردن نشانه هایی از وجود اختلال سلامت روان در کودکان و نوجوانان است.
مشکلات خواب
یکی دیگر از علائم اختلالات روانی در کودکان و مشکلات مربوط به سلامت روان، وجود مشکلاتی در الگوی خواب آنها است. ممکن است ببینید که کودک یا نوجوان شما شبها تا دیروقت بیدار میماند یا صبحها با خستگی و کسالت از خواب بیدار میشود. یا برعکس ممکن است خواب کودک بیش از حد معمول زیاد شود یا کودک مدام در طول شب بیدار شود. بهطور کلی اگر میبینید که خواب فرزندتان دچار تغییراتی شده است، این نشانه را جدی بگیرید.
دردهای جسمی مکرر
بسیاری از کودکان و نوجوانان نمیتوانند احساسات، رنجها و افکار خود را بهراحتی بیان کنند. به همین دلیل در اختلالهایی مانند اضطراب یا افسردگی میبینیم که بسیاری از آنها با مشکلات جسمی دستوپنجه نرم میکنند، زیرا مشکلات روحی تاثیر مستقیمی روی سلامت جسمی افراد میگذارد. بنابراین ممکن است ببینید که فرزندتان بیش از پیش از سردرد یا معده درد شکایت میکند.
مشکل در تمرکز
در طیف وسیعی از اختلالات روانی در کودکان مشکلات تمرکز بسیار مشاهده میشود. کودکانی که سلامتی روان خود را از دست داده و دچار اختلال شدهاند، نمیتوانند بهخوبی تمرکز کنند. این ویژگی در اختلالاتی مانند اختلال نقص توجه/بیشفعالی یا ADHD بسیار مشاهده میشود. کودک نمیتواند در انجامدادن کارها یا توجه به صحبتهای دیگران تمرکز کافی داشته باشد و ممکن است بیشتر از قبل حواسپرتی کند.
تغییرات در عملکرد تحصیلی
معیار نمره بالا همیشه معیار مناسبی برای تشخیص سلامت روان کودکان نیست، اما اگر میبینید کودک در عملکرد تحصیلی خود بهشدت ضعیف شده و مانند گذشته تمرکزی روی درسها و تکالیف خود ندارد، باید حتما این مورد را جدی بگیرید و با مشاور و روانشناس کودک صحبت کنید. کودکان به دلایل مختلفی مانند ناامیدی، افسردگی، بیشفعالی، اختلال طیف اوتیسم، اضطراب و بسیاری از اختلالات دیگر در درسها و انجام تکالیف خود ضعیف عمل کنند.
دوری از مدرسه و غیبتهای زیاد
از دیگر علائمی که نشان میدهد احتمالا کودک با مشکل خاصی دست و پنجه نرم میکند، فرار از مدرسه یا دوری از آن است. بسیاری از کودکان و همچنین نوجوانان وقتی درگیر مشکلی میشوند یا سلامت روان آنها به خطر افتاده است، غیبتهای مکرر انجام میدهند یا بهطور کلی از رفتن به مدرسه اجتناب میکنند. در این شرایط شما نباید کودک را مجبور کنید تا به مدرسه برود، بلکه در قدم اول باید ریشه مشکل را پیدا کنید تا بتوانید او را به مدرسه برگردانید.
اختلالات روانی کودکان چگونه تشخیص داده میشود؟
وقتی که یک یا چند نشانه از مواردی که ذکر شد را در کودک مشاهده کردید، باید به متخصص روانشناس مراجعه کنید. همچنین در صورت نیاز تیمی از تخصصهای مختلف برای تشخیص اختلالات وارد عمل میشوند. این فرد یا تیم متخصص ارزیابی دقیقی از وضعیت کودک انجام میدهند تا بتوانند با دقت بالا اختلال را تشخیص دهند. ارزیابیها معمولا شامل موارد زیر هستند:
- معاینه کامل پزشکی و چکآپ
- بررسی دقیق سوابق پزشکی
- سابقه آسیب جسمی یا عاطفی
- بررسی سابقه سلامت جسمی و روانی در خانواده
- بررسی رابطه کودک با والدین
- جدول زمانی پیشرفت رشد کودک
- مصاحبه دقیق و عمیق با والدین
- مکالمهها و مشاهدههای کودک
- ارزیابیهای تخصصی و پرسشنامهها برای کودک و والدین
برای آشنایی بیشتر با مشکلات سلامت روان، انواع اختلال در کودکان را بشناسید.
سخن پایانی
سلامت روان یکی از مهمترین مواردی است که زندگی خوب، پیشرفت و عملکرد مناسب را به ارمغان میآورد. اما برخی از افراد از سنین پایین ممکن است دچار اختلالهایی شوند که روی زندگی فردی و اجتماعی، احساسات و عواطف، تعاملها و عملکرد تحصیلی و کاری فرد تاثیرگذار باشد. در این میان متاسفانه بسیاری از والدین توجه دقیقی به تعییرات رفتاری و احساسی کودک ندارند و به همین دلیل بسیاری از اختلالها با تاخیر بسیار تشخیص داده میشود. در این مطلب سعی کردیم مهمترین نشانه های اختلالات روانی در کودکان را بیان کنیم تا اگر آنها را در فرزندتان مشاهده کردید، بتوانید سریعتر با کمک متخصصان فرآیند درمانی را شروع کنید.
سوالات متداول
باید بدانید که درک نشانه های اختلالات روانی در کودکان میتواند دشوار باشد، زیرا رشد طبیعی کودک فرآیندی پر از تغییر است. همچنین علائم یک اختلال ممکن است از کودکی به کودک دیگر و در سنین مختلف متفاوت باشد. از طرفی بسیاری از کودکان بهدرستی نمیتوانند احساس خود را توضیح دهند یا دلیلی برای رفتارهای خاص خود پیدا کنند. برخی از والدین نیز از مراجعه به روانشناس و روانپزشک برای درمان کودک خودداری میکنند و تصور میکنند که این رفتارها خود به خود بهبود خواهد یافت.
اختلالاتی مانند بیشفعالی/نقص توجه، طیف اوتیسم، اختلال اضطراب، افسردگی، اختلال اضطراب پس از سانحه، فوبیا یا ترس شدید، اختلال دوقطبی، اختلال سلوک، پرخاشگری، اختلال نافرمانی مقابلهای و وسواس از جمله شایعترین اختلالات در کودکان هستند.
از این مطلب چقدر راضی بودید؟
روی ستاره کلیک کنید تا نظرتون ثبت بشه
میانگین امتیاز 5 / 5. تعداد رای دهندگان 2
تا حالا امتیازی برای این مطلب ثبت نشده؛ با ثبت نظرتون مارو خوشحال میکنید
دیدگاهتان را بنویسید