انواع اختلال در کودکان را بشناسید
بدون شک مهمترین وظیفه والدین بعد از اینکه صاحب فرزند شدند، مراقبت از کودک، پرورش درست و آموزش صحیح به کودک است. هیچ پدر و مادر سالمی دوست ندارند که فرزندشان آزار ببیند یا بیمار شود. اما گاهی به دلایل مختلف ژنتیکی و محیطی، کودک دچار اختلالاتی میشود که ممکن است والدین را آشفته و نگران کند. باید بدانید که ابتدا شما باید با کمک متخصص نوع اختلال را تشخیص دهید. سپس این اختلال علتیابی شود و پس از آن زیر نظر روانشناس کودک برنامه کنترل، بهبود و درمان این اختلالات اجرا شود. در این مطلب شما را با انواع اختلال در کودکان آشنا میکنیم و هرکدام را بهطور مختصر بررسی میکنیم.
فهرست مطالب
اختلال اضطراب در کودکان
نگرانی و استرس در روزهای سخت، اتفاقات چالشبرانگیز یا ورود به مرحله جدید از زندگی کاملا طبیعی است. اما اگر کودک از ترسها و نگرانیهای معمولی و کودکانه فراتر برود، دیگر نمیتوان از آن ساده رد شد. اضطراب زمانی اتفاق میافتد که کودک بدون دلیل نگران است بهطوری که این اضطراب و نگرانی روی فعالیتهای روزمره، بازیکردن و عملکرد او در مدرسه تاثیر میگذارد. در این صورت باید از مشاوره روانشناسی کودک کمک بگیرید. باید بدانید که اضطراب مدلهای مختلفی دارد که عبارتاند از:
- اضطراب جدایی: ترس شدید هنگام دوری از والدین و عزیزان
- فوبیا: ترش و اضطراب شدید از یک چیز یا موقعیت خاص، مانند سگ، حشرات یا مراجعه به دکتر، ترس از تاریکی، ارتفاع، آب و موارد مشابه
- اضطراب اجتماعی: ترس بسیار از مدرسه، مکانهای شلوغ و جاهایی که افراد دیگر در آن حضور دارند.
- اختلال پانیک: ترسهای ناگهانی، غیرمنتظره و شدید، همراه با علائمی مانند تپش قلب، مشکلات تنفس، لرزش، عرصکردن و احساس سرگیجه
- اضطراب عمومی: نگرانی شدید و همیشگی درباره آینده و اتفاقهای بد
علائم اضطراب در کودکان:
- ترسهای مکرر
- مشکلات خواب و دیدن کابوس
- خستگی بدنی یا مشکلاتی مانند سردرد و درد معده
برای اینکه بیشتر بدانید، همهچیز درباره اضطراب کودکان و نوجوانان را بخوانید.
اختلال افسردگی در کودک
افسردگی نیز یکی از اختلالهایی است که ممکن است افراد را حتی در سنین کودکی هم درگیر خود کند. فراموش نکنید که افسردگی یا احساس ناامیدی در زندگی همه ما وجود دارد و بدون شک آن را تجربه کردهایم. اما گاهی اوقات کودکان نسبت به چیزهایی که قبلا دوست داشتهاند یا از آنها لذت میبردهاند، احساس بیعلاقگی و غمگینی میکنند. همچنین کودکانی که درگیر مشکلات افسردگی هستند، احساس ناتوانی و ناامیدی زیادی دارند.
افسردگی یکی از اختلالهایی است که حتما باید به محض مشاهده علائم با روانشناس متخصص کودک مشورت کنید و برای بهبود کودک قدم بردارید. این اختلال در نوجوانان نیز بسیار شایع است و در صورتی که آن را جدی نگیرید، میتواند به افکار خودکشی یا آسیبزدن به خود منجر شود. یادتان باشد که بسیاری از بچهها درباره احساسات خود صحبت نمیکنند و ممکن است غمگین به نظر نرسند، بنابراین شما باید به علائم و رفتارهای او بهطور دقیق توجه کنید.
علائم افسردگی در کودکان:
- اغلب اوقات احساس غمگینی یا ناامیدی دارند.
- از انجام کارهای سرگرمکننده و تفریحات مورد علاقه خود دیگر لذت نمیبرند.
- تغییرات محسوسی در عادتهای غذایی آنها رخ میدهد و بیشتر یا کمتر از حد معمول غذا میخورند.
- الگوی خواب آنها نسبت به گذشته تغییر کرده است.
- فرزند شما نسبت به گذشته احساس تنبلی و بیحوصلگی بیشتری میکند.
- میبینید که کودک گاهی بیقراری میکند یا دچار تنش است.
- کودک ممکن است احساس بیارزشی، بیهودگی یا حس گناه داشته باشد.
- رفتارهایی مانند خودآزاری یا خودتخریبی داشته باشد.
برای اطلاعات بیشتر، علائم افسردگی در کودکان نگاهی بیندازید.
اختلال بیش فعالی در کودکان
بیش فعالی یا ADHD یکی از شایع ترین انواع اختلال در کودکان است که در دوران رشد او مشاهده میشود و ممکن است تا بزرگسالی ادامه پیدا کند. کودکان مبتلا به ADHD ممکن است در تمرکز و توجه مشکل داشته باشند یا گاهی بهصورت تکانشی عمل کنند. البته باید بدانید که ADHD انواع مختلفی دارد:
- اختلال کمتوجهی: کودک نمیتواند برای مدت طولانی روی یک موضوع خاص یا صحبتهای افراد متمرکز بماند. این کودکان دچار خواسپرتی مکرر میشوند.
- اختلال بیشفعالی: کودک ممکن است نتواند به مدت طولانی یکجا بنشیند، بلکه مدام احساس بیقراری دارد و گاهی بیشازحد فعالیت میکند.
- اختلال رفتار تکانشی: کودک بدون فکر کردن به نتیجه و عواقب کارهای خود ممکن است رفتارهای ناگهانی از خودش نشان دهد.
- اختلال ADHD ترکیبی: ممکن است کودک شما یک یا چند مدل از اختلالهای ADHD را داشته باشد.
علائم اختلال بیش فعالی:
- بهطور مکرر پیش میآید که کودک مواردی را فراموش کند.
- کودک بیشازحد رویاپردازی میکند.
- در بعضی از مواقع فرزند شما زیاد صحبت میکند.
- در انجام بعضی از کارها بسیار بیدقت است یا تمرکز ندارد.
- کودک از انتظار کشیدن خوشش نمیآید و نمیتواند صف و نوبت را تحمل کند.
- گاهی اوقات کودک بهسختی با دیگران کنار میآید.
برای اینکه بیشتر بدانید، «بیش فعالی چیست؟» را بخوانید.
اختلال وسواس اجباری در کودکان
شاید برایتان جالب باشد که بدانید کودکان هم دچار وسواس عملی میشوند. بسیاری از بچهها گاهی اوقات افکاری دارند که آنها را آزار میدهد. بنابراین برای رها شدن از این افکار آزاردهنده، رفتارهایی را انجام میدهند. بهمرور اصرار بر این افکار و رفتارها بسیار شدید میشود، تا جایی که کودک دیگر نمیتواند آنها را نادیده بگیرد. اختلال وسواس فکری-عملی یا OCD باعث ایجاد افکار ناخواسته میشود و بالطبع فرد رفتارهایی را انجام میدهد که فکر میکند لازم است. در واقع در این اختلال به بخش افکار، وسواس و به بخش رفتارها، اجبار گفته میشود.
علائم اختلال وسواس اجباری:
- داشتن افکار یا تصاویر ذهنی ناخواسته که بهطور مکرر رخ میدهد و کودک را پریشان میکند.
- نیاز به فکر کردن مکرر درباره موضوعی یا حرفزدن بسیار درباره آن
- کودک یک کار تکراری را بارها و بارها انجام میدهد.
باید بدانید که تصور اینکه اختلال وسواس با منظم و مرتببودن مرتبط است، درست نیست. در بسیاری از موارد فرد دچار وسواس صرفا کاری را تکرار میکند، بدون اینکه به نظافت یا تمیزی مرتبط باشد.
اختلال نافرمانی مقابلهای در کودک
یکی دیگر از انواع اختلال در کودکان که بسیار شایع است، اختلال نافرمانی مقابلهای یا ODD نام دارد. ممکن است کودک بهطور مداوم رفتارهایی انجام دهد که باعث ایجاد مشکلاتی در خانه یا مدرسه شود. این اختلال معمولا قبل از سنین مدرسه شروع میشود و ممکن است تا ۱۲سالگی نیز ادامه پیدا کند. رفتارهای کودک ممکن است به سمت پرخاشگری نسبت به بزرگسالان یا همسالان پیش برود و همچنین کودک تمایل به سرکشی داشته باشد.
علائم اختلال نافرمانی مقابلهای:
- کودک بهسرعت عصبانی میشود و بهسرعت خشمش فرو مینشیند.
- با بزرگسالان بحث میکند.
- میبینید که فرزند شما نسبت به پیروی از قوانین امتناع میکند یا درخواستهای شما را رد میکند.
- کودکان دارای این اختلال ممکن است کینهتوز باشند.
اگر کودک شما پرخاشگر است، به نحوه برخورد با کودک پرخاشگر نگاهی بیندازید.
اختلال طیف اوتیسم در کودکان
یکی از اختلال های شایع در کودکان اوتیسم است که یک ناتوانی رشدی به شمار میرود. این افراد معمولا در تعاملات و ارتباطات اجتماعی خود دچار مشکل هستند و علایق محدودی دارند. کودکان مبتلا به اوتیسم ویژگیهای مختلفی دارند زیرا این اختلال یک طیف است که شامل رفتارها و ویژگیهای متنوعی است.
علائم و نشانه های اختلال اوتیسم در کودکان:
- بچههای مبتلا به اوتیسم در تعامل با دیگران چالش دارند.
- بسیاری از این کودکان از تماس چشمی خودداری میکنند
- این کودکان به نظم و روتین مشخص بسیار علاقه دارند و اگر برنامههای آنها به هم بریزد، آشفته میشوند.
- ممکن است کودک مبتلا به اوتیسم واکنشی غیرعادی نسبت به بوها، صداها یا مزهها داشته باشد.
در مطلب «اوتیسم چیست؟» درباره این اختلال بیشتر بدانید.
درمان انواع اختلال در کودکان
باید بدانید که بسیاری از اختلالهای روانی و رفتاری در کودکان قابل بهبود، کنترل و مدیریت است و در بسیاری از موارد کودک میتواند درمان شود. نکته مهم این است که روش درمانی باید با دقت طراحی شود و با توجه به شرایط و سن کودک برای او تجویز شود. در بسیاری از اختلالها روند درمان به سه بخش تقسیم میشود:
- دارو درمانی: اگر روانشناس و روانپزشک متخصص تشخیص دهند، کودک ممکن است نیاز به مصرف دارو داشته باشد. این داروها باعث متعادلشدن هورمونها و عملکرد مغز میشوند و به همین دلیل فرد میتواند رفتار و افکار عادی داشته باشد.
- رفتار درمانی: در اکثر مواقع درمان با دارو برای بهبود انواع اختلال در کودکان کافی نیست و فرد باید رفتار درمانی نیز داشته باشد. رفتار درمانی روشهای مختلفی دارد که باید روانشناس متخصص کودک نوع آن را تشخیص دهد. ترکیب رفتار درمانی در کنار دارو معمولا نتیجه بسیار خوبی در روند بهبود کودک خواهد داشت.
- سبک زندگی و مسئولیتهای والدین: درمانهای تخصصی در کنار اصلاح سبک زندگی والدین میتواند تاثیر چشمگیری در بهبود اختلالها در کودک داشته باشد. اصلاح رژیم غذایی، الگوی خواب، ورزش منظم و فعالانه، ایجاد محیط امن، حمایت از کودک و همدلی با او، افزایش اطلاعات و آگاهی از جمله مهمترین کارهایی است که والدین میتوانند برای فرزند خود انجام دهند.
سخن پایانی؛ اهمیت شناخت انواع اختلال در کودکان
بسیاری از والدین به دلیل ناآگاهی و عدم اطلاع از انواع اختلال روانی و رفتاری در کودک، ممکن است در صورت بروز بعضی از رفتارها، او را سرزنش یا تحقیر کنند. در بعضی از موارد والدین کودک را تنبیه میکنند، زیرا نمیدانند که فرزندشان به چه اختلالی مبتلا شده است. بنابراین یکی از مهمترین وظایف والدین، افزایش آگاهی درباره اختلال رفتاری کودکان است تا بتوانند در صورت مشاهده علائم از متخصص کمک بگیرند. در این مطلب سعی کردیم شایع ترین اختلال ها در کودکان را معرفی کنیم. اگر درباره انواع اختلال در کودکان سوالی دارید، آن را با ما در میان بگذارید.
از این مطلب چقدر راضی بودید؟
روی ستاره کلیک کنید تا نظرتون ثبت بشه
میانگین امتیاز 5 / 5. تعداد رای دهندگان 1
تا حالا امتیازی برای این مطلب ثبت نشده؛ با ثبت نظرتون مارو خوشحال میکنید
دیدگاهتان را بنویسید