پاداش و تنبیه کودکان
والدین باید بدانند که اگر فرزندی دارند، علاوه بر اینکه مسئول تامین نیازهای او هستند، باید مهارتهای مختلف را هم به او بیاموزند تا کودک در آینده به بزرگسالی با رفتارهای مناسب تبدیل شود. برای این منظور، والدین انتظارات خود را از رفتارهای مناسب تعیین میکنند و سعی میکنند تا الگوی رفتاری مناسبی داشته باشند. بسیاری از والدین به اطاعتکردن کودک و احترمگذاشتن او پاداش میدهند و ممکن است برای اصلاح رفتارهای نامناسب کودک، از تنبیه به شیوههای نادرست استفاده کنند. در این مطلب درباره روشهای مناسب استفاده از پاداش و تنبیه کودکان بیشتر صحبت میکنیم.
فهرست مطالب
آموزش نظم و انضباط به کودک چه اهمیتی دارد؟
والدین مسئول حفظ امنیت رفتاری و روانی کودک و همچنین هدایتکردن او به سمت رفتارهای مناسب و ایمن هستند. برای رسیدن به این هدف، شما بهعنوان والدین باید چارچوب، قوانین و روابط مناسب را برای فرزند خود ایجاد کنید و رفتارهای درست را به او آموزش دهید. بسیاری از والدین از روشهای پاداش و تنبیه کودکان استفاده میکنند. نکته مهم این است که برای اینکه کودک این چارچوب و نظم را رعایت کند، روشهای آموزشی، انگیزشی و ارائه مشوقهای مناسب و اصولی مهمتر هستند و نسبت به تنبیه و تهدید تاثیر بیشتری دارند.
آیا کنترلکردن روش مناسبی برای آموزش به کودک است؟
باید بدانید که روابط بسیاری از والدین و فرزندان در مقطعی دچار تعارض میشود. ولی فراموش نکنید که فرزندپروری به معنی کنترل کودک نیست. والدین نباید هویت و ماهیت کودک را بر اساس میل خود تغییر دهند و کودک را مطابق تصورات خود از «بچه خوب» تربیت و کنترل کنند. والدین باید بدانند که نیازهای فرزندان با نیازها و تصورات خودشان متفاوت است، بنابراین نباید سعی کنند کودک را مطابق میل و اراده خود کنترل کنند. کنترل کردن کودک و تربیت او با کمک راهکارهای پاداش و تنبیه کودکان ممکن است در مقطع کوتاهی باعث فرمانبرداری و اطاعت کودک شود، اما بهمرور اثر منفی خود را نشان خواهد داد. کنترل کودک روی روابط او با همسالان، افراد کوچکتر و بعدها در روابط اجتماعی او اثر بسیار بدی خواهد داشت.
این مطلب را هم بخوانید: چگونه استرس کودکان را از بین ببریم؟
پاداش دادن به کودکان
شاید تصورش برای شما سخت باشد، اما پاداش دادن مکرر به کودک برای رفتارهای خوب، چه هدیه مادی باشد و چه تعریف و تمجید شفاهی، بهمرور زمان میتواند نتیجه عکس داشته باشد. یادتان باشد اگر بیشازحد به کودک پاداش بدهید و او را تحسین کنید، کودک این حس را پیدا میکند که محبت والدینش مشروط به کارهای خوب او است. بنابراین بهمرور ممکن است درباره کسب موفقیت وسواس پیدا کند و از شکست هراس داشته باشد. بنابراین این طرز فکر باعث میشود که کودک فرصتهای رشد، ریسککردن و امتحانکردن چیزهای جدید را از دست بدهد.
پاداش دادن به کودک زمانی بسیار مفید است که به مقدار کم و با تاکید ویژه انجام شود. پاداش دادن به کودک به میزان کم، باعث میشود که این راه بسیار موثرتر باشد و در کودکان ذهنیت رشد و اعتماد به نفس ایجاد میکند.
میزان پاداش دادن به کودک باید چگونه باشد؟
فراموش نکنید که تشویق مثبت، به کودکان و نوجوانان انگیزه میدهد تا رفتارهای مفید را تکرار کنند. اما والدین نباید فراموش کنند که تحسین بیشازحد میتواند مسیر رشد کودک را خراب کند. همچنین شما باید به یک رفتار مشخص کودک پاداش دهید و درباره تواناییها و شخصیت کلی کودک قضاوت نکنید. بنابراین بهتر است یک دستاورد یا نتیجه خاص را تشویق کنید تا کودک بتواند در مسیر رشد و ریسکپذیری خود بهتر پیش برود.
تنبیه فیزیکی کودکان
تنبیه بدنی و کتک زدن کودکان پیامدهای منفی وسیعی را برای رشد کودک به همراه دارد. والدین ممکن است در مسیر تربیت کودک و رفتار با او، احساس خستگی و درماندگی داشته باشند و به دنبال یک راه حل سریع بگردند و به همین دلیل ممکن است به کتک زدن کودک روی بیاورند. اما باید بدانید که تنبیه بدنی و کتک زدن بچه ها مشکل رفتاری او را حل نمیکند، بلکه در درازمدت اثرات منفی بسیاری خواهد داشت.
خشونت و تنبیه بدنی کودکان به افزایش شکاف عاطفی بین والدین و فرزند کمک میکند. شما باید تلاش کنید برای آموزش رفتارهای درست، چارچوبها و نظم و انضباط، از رفتارهای مثبتی استفاده کنید تا اعتماد به نفس و عزت نفس کودک را افزایش دهد. کتک زدن کودک باعث شرمندگی، تحقیر و ایجاد استرس و اضطراب در کودک میشود و محیط خانه را برای او ناامن میکند.
یادتان باشد که تنبیه بدنی کودک باعث میشود که او هم در نوجوانی و بزرگسالی به سمت رفتارهای خشن و درگیری فیزیکی با دیگران روی بیاورد و در آینده او هم از تنبیه بدنی برای تربیت کودک خود استفاده کند.
این مطلب را هم بخوانید: نحوه برخورد با کودک پرخاشگر
برای رفتار درست با کودک چه کارهایی انجام دهیم؟
اگر میخواهید کودکی تربیت کنید که رفتارهای مناسبی داشته باشد و بتواند مسیر رشد خود را بهخوبی طی کند، بهتر است با کمک متخصص درباره روش رفتار با او و پاداش و تنبیه کودکان مشورت کنید. در ادامه مثالهایی را بیان میکنیم که میتواند بهجای سیستم پاداش و تنبیه مضر به کار روند.
به جای پاداشهای مکرر، به کودک انگیزه دهید
یکی از کارهایی که میتوانید برای آموزش و تربیت فرزندتان انجام دهید، انگیزه دادن به کودک است. انگیزه باید حاوی یک پیام اساسی باشد و آن این است که «من به تو اعتماد دارم و میدانم که میخواهی با من همکاری کنی. ما یک تیم هستیم.» انگیزهدادن ممکن است در نگاه اول با پاداش شبیه باشد. اما باید بدانید که انگیزه یک تفاوت قدرتمند با پاداش دارد و آن این است که به کودک حس حمایت و دلگرمی میدهد.
به جای تنبیه کودک، به او کمک کنید
تنبیه کردن کودک به او رنج و اضطراب وارد میکند. وقتی که کودک کار اشتباهی میکند، پرخاشگر یا عصبانی است و رفتار بیادبانه انجام میدهد، شما میتوانید بدون اینکه کودک را تنبیه کنید، برای او محدودیتهایی تعیین کنید. سعی کنید کودک را از فضای پرتنش دور کنید و اجازه دهید تا آرام شود. سپس با او صحبت کنید و به او یادآوری کنید که میخواهید به او کمک کنید. کودک باید درک کند که شما در کنار او هستید و میخواهید به او کمک کنید. بنابراین با این طرز فکر، بچهها راحتتر میتوانند در مسیر رفتار درست پیش بروند. برعکس، وقتی که کودک را مجازات میکنید، حس امنیت خانه و حمایت را از او دریغ خواهید کرد.
سخن پایانی
والدین نقش مهمی در تربیت فرزند و آموزش رفتارهای مناسب به کودک دارند. در گذشته از روشهای پاداش و تنبیه کودکان بسیار استفاده میشد. اما روانشناسان به این نتیجه رسیدهاند که تنبیه کودکان باعث ایجاد اثرات ناخوشایند بلندمدت میشود که میتواند تا بزرگسالی افراد هم ادامه داشته باشد. تنبیه کردن کودکان اثر معکوس دارد، علاوه بر آن ترس و ناامنی شدیدی برای بچهها ایجاد میکند. پاداش نیز اگر بهطور مکرر و بیشازحد باشد، اثرگذاری خود را از دست میدهد و کودک را شرطی میکند.
شما باید با ایجاد فضای امن و دوستانه، رفتارهای مناسب، نظم و انضباط، چارچوبها و قوانین را به فرزندتان آموزش دهید. در این مطلب سعی کردیم درباره پاداش و تنبیه کودکان نکاتی را بیان کنیم. بدون شک در مسیر فرزندپروری با دشواریها و چالشهای بسیاری روبهرو خواهید شد. بنابراین توصیه میکنیم از مشاور و روانشناس کودک کمک بگیرید تا در این راه موفق شوید. شما در مسیر آموزش به کودکتان چه راههایی را امتحان کردهاید؟ نظرات و تجربههای خود را با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
اگر شما والدینی با رفتارها و عکسالعملهای شرطی باشید، کودک شما هم نسبت به آموزشها و چارچوبهای شما بهصورت شرطی عمل خواهد کرد. پاداش و تنبیه معمولا اثرات لحظهای دارند و آموزش دقیق و بلندمدتی به کودک نخواهند داد. این روش تربیتی در واقع کنترل کودک است و نتیجه آن لحظهای و زودگذر خواهد بود. علاوه بر آن، کودک بهمرور یاد میگیرد تا در قبال انجام مسئولیتهای خود چیزی دریافت کند.
از این مطلب چقدر راضی بودید؟
روی ستاره کلیک کنید تا نظرتون ثبت بشه
میانگین امتیاز 0 / 5. تعداد رای دهندگان 0
تا حالا امتیازی برای این مطلب ثبت نشده؛ با ثبت نظرتون مارو خوشحال میکنید
دیدگاهتان را بنویسید